Promosyon tipinin belirlenmesine yönelik karar destek sistemi önerisi

Abstract

Ana faaliyet konusu satış olan işletmeler, satış geliştirmeye ve satışları artırmaya yönelik çeşitli pazarlama stratejilerine ihtiyaç duyarlar. Bu stratejilerden biri olan ve özellikle kısa dönem satışlarda hızlı geri bildirim sağlayan promosyonlar önemli bir konuma sahiptir. Promosyon seçimine karar vermeden önce çeşitli fizibilite çalışmaları yapılarak, birçok promosyon seçimini etkileyen faktör değerlendirilmektedir. Bu süreçte doğru kararlar verebilmek, ayrılan bütçeyi etkili bir şekilde değerlendirebilmek önem taşımaktadır. Karar verme sürecinde sistematik bir yaklaşım oluşturmak ve yöneticilerin kararlarına destek olabilmek amacıyla alternatif bir model önerilmiştir. Konuyla ilgili Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) metotları incelenmiş ve bu metotlara uygun çözümler geliştirilmiştir.Çalışmamızda kaynaklar, bulgular ve konusunda uzman kişilerle promosyon seçimini etkileyen kriterler belirlenmiş ve bu kriterler arasında ve kriterlerin kendi içlerinde ilişkileri olduğundan AAS (Analitik Ağ Süreci) yöntemi ile ağ yapısı oluşturulmuştur. Kullanılan her bir kriter çalışmamız için önemli bir yere sahiptir. Oluşturulan kriterler gruplanarak dört ana kriter (kümeler) belirlenmiş ve AAS metodu yardımıyla tüm kriterler ağırlıklandırılmıştır.AAS metodu ile öncelik değerleri belirlen kriterler, ELECTRE metodunda alternatiflerin sıralanması için hibrit bir şekilde kullanılmıştır. Alternatiflerin sıralanmasında uygulamamızda çok fazla alternatif olduğundan alternatifler gruplandırılarak sonuç değerlerine bakılmıştır.Çalışmamızda yapılan analizler doğrultusunda anlamlı sonuçlar elde edilerek modelimizin uygulanabilir olduğu ortaya çıkmıştır.

The main business activity is sales, which require a variety of marketing strategies to improve sales and increase sales. Promotions that are one of these strategies and provide fast feedback, especially during short term sales, have an important position. Various feasibility studies are carried out before deciding on the promotion selection, and the factor affecting the selection of many promotions is evaluated. In this process it is important to be able to make the right decisions and to be able to evaluate the separated budget effectively. An alternative model has been proposed in order to create a systematic approach in the decision-making process and to support the decisions of the managers. Multi-Criteria Decision Making (MCMD) methods have been examined and solutions have been developed for these methods.In our study, the sources, findings and the experts who are experts in the selection of promotions were determined and the ANP (Analytical Network Process) method was used to establish the network structure between the criteria and within the criteria themselves. Every criterion used has an important place for our work. The criteria were grouped into four main criteria (clusters) and all the criteria were weighted with ANP method.The ANP method has been used in a hybrid way to rank alternatives in the ELECTRE method. Since there are too many alternatives in our practice, alternatives are grouped and their results are looked at.It has been found that our model can be applied by obtaining meaningful results according to the analyzes made in our work.