Tarihi endüstriyel yapılarda yeniden işlevlendirme ve Kuzguncuk Gazhanesi örneği

Abstract

Gazhaneler endüstri çağının önemli bir simgesidir. 1800' lü yıllarda dünyada olduğu gibi ülkemizde de gazhaneler yapılmıştır. İstanbul'da Kuzguncuk Gazhanesi dahil 4 adet gazhane kurulmuştur. Gaz depolamak için kurulmuş endüstri yapıları zaman içinde teknolojinin değişmesi ile işlevini kaybetmiştir. Gelişen teknoloji ile sistemler değişmiş ve gazhane birimleri tamamen kullanım dışı kalmıştır. Endüstri yapılarını koruma konusu zaman içinde oluşan bir bilinçle gündeme gelmiştir. Bu süreçte pek çok yapı korunamayıp yok olmuştur. Ayakta kalmayı başaran yapılar farklı amaçlarla yeniden işlevlendirilerek endüstri tarihinin sembolü olarak yaşatılmaya çalışılmaktadır. Ülkemizde bulunan gazhaneler için hazırlanmış projelerin Avrupa'da gerçekleştirilmiş çeşitli örneklerle kıyaslanması yeniden işlevlendirme projelerinin gelişimi açısından olumlu olacaktır.Tez kapsamında koruma kavramlarının açıklanmasına, yeniden işlevlendirme konusuna, bu konuda alıntılara ve önemli maddelere yer verilmiştir. Kuzguncuk Gazhanesi, Gökhan Avcıoğlu Mimarlık tarafından hazırlanan yeniden işlevlendirme projesi tanıtılarak değerlendirilmiştir. Yapılan projelere olumlu ve olumsuz yönleriyle yer verilmiştir.Çalışmada Türkiye'de bulunan tarihi yapılarda yeniden işlevlendirme çalışmala-rının tamamlanamama sebeplerine bir cevap aranmaktadır.

Gashouses are important symbols of the industrial age. In the 1800s new gashouses were built in Turkey as well as the other countries in the world. In Istanbul, four gashouses including the one in Kuzguncuk were founded to store gas the industrial constructions to store gas have lost their function due to the advances in tecnology in time. The progress in technology caused systems to change, and this resulted in gashouses' abandonement. The subject of protecting the industrial constructions have become a current issue with a rising consciousness. During this process many constructions could not be protected and they became extinct as a result. The constructions which managed to survive are now being used with different aims as symbols of the industrial history . The comparison between the projects that were prepared for the gashouses in Turkey and the projects that were carried out in Europe will be positive in terms of the development of the refunctionalization projects. Within the context of this master thesis, the explanation of the protection concepts, the issue of refunctionalizaion, quotations about these topics and significant material are discussed. Kuzguncuk Gashouse is evaluated by introducing the refunctionalization project prepared by Gökhan Avcıoğlu Architecture. The projects are discussed not only in their positive aspects but also in their negative aspects.The study aims to seek an answer as to the underlying reasons why efforts to refunctionalize historical structures in Turkey tend to remain incomplete..