Zaman aralıklı çekici ve treyler rotalama problemi ve bir uygulama

Abstract

Bir firmanın verilen bir işi yapmadan, bir projeyi gerçekleştirmeden önce kaynaklarının yeterli olup olmadığını değerlendirmesi önemli bir konudur. Firmanın yanlış bir karar vererek yetersiz kaynaklarla bir işi gerçekleştirmeye kalkışması sonradan onarılması güç zararlara yol açabilmektedir. Söz konusu kaynaklar, firmanın finansal kaynakları, işgücü, ekipman ve firmanın faaliyetlerini gerçekleştirdiği tesisleridir.Bu tezde kaynakların yeterliliğinin yöneylem araştırması yöntemleri ile değerlendirilmesi konusu üzerinde durulmaktadır. Türkiye'de otomobil yedek parçası lojistiği yapan bir firmanın çekici ve treyler sayısının verilen işi zamanında yapmaya yeterli olup olmadığı, yine teslimatların zamanında yapılabilmesi için ortaya çıkan toplam maliyeti yöneylem araştırması yöntemleri ile belirleyerek firmanın bu maliyeti görmesi ve projeyi ona göre kabul edip etmemesi üzerinde çalışılmaktadır. Bilimsel literatürde bu probleme zaman aralıklı çekici ve treyler rotalama problemi ismi verilmektedir.NP zor olan zaman aralıklı çekici ve treyler rotalama problemi için tavlama benzetimi temelli bir sezgisel yöntem literatürde bulunmaktadır. Bu tezde bilimsel literatüre bir katkı olarak bu problemin bir matematik modeli yapılmaktadır. Buna ek olarak en yakın noktaya gitmeyi temel alan etkin bir sezgisel yöntem önerilmektedir. Bu üç yöntemin performansları otomobil yedek parçası lojistiği firmasının karşılaştığı problem üzerinden üretilmiş 18 örnek üzerinden ölçülmekte ve raporlanmaktadır.

For a firm the evaluation of the sufficiency of the resources before doing a job, before making a project is an important issue. A bad decision of trying to accomplish a job with insufficient resources can cause irreversible losses. The resources in question are the firm's financial resources, workforce, equipment and the facilities where the firm does its activities.In this thesis the topic of evaluation of the sufficiency of the firm's resources with operations research technics is investigated. Are the trucks and the trailers of a firm in Turkey that works on the logistics of automobile spare parts sufficient in number in order to deliver the spare parts on time? Also the firm should see and evaluate the total cost of the project before accepting it. In the scientific literature this problem is called the truck and trailer routing problem with time windows.In the scientific literature for the NP Hard truck and trailer routing problem with time windows there is a simulated annealing based heuristic method. In this thesis as a contribution to the scientific literature a mathematical model of this problem is done. In addition to that, a new and efficient heuristic method which is based on going to the nearest point is proposed. The performance of these three methods is measured on 18 instances which are produced from the problem faced by the automobile spare parts logistics firm. The performance results are also reported.