Mahzen-i Maârif ve Mecma`ı Letâif/Paris Milli Kütüphanedeki supplement Turkc 1035 numaralı kaside mecmuası (metin-inceleme)

Abstract

Edebiyat; hayatın içinde oluşan, hayatın kendisi olan bir kavramdır. Hayatta yaşanan her şey edebiyatta kendisini gösterir. Türk Edebiyatı da eski dönemlerden beri Türk milletinin kültürünü, zevkini ve yaşantısını bugünlere aktarmıştır. Edebiyat tarihimiz içerisinde Divan edebiyatı, Osmanlı Devleti zamanında oluşan ve o dönemin özelliklerini yansıtan bir edebiyat geleneğidir. Günümüzde Divan edebiyatına değişik kaynaklar vasıtasıyla ulaşabilmekteyiz. Bu kaynakların içinde mecmuaların önemli bir yeri vardır. Bir mecmuada, o dönemde yaşamış olan pek çok şairin şiirine rastlarız. Bu yönüyle mecmualar, içerisinde pek çok kıymeti barındıran bir hazine gibidir. Mecmuaları, yazıldığı dönemin sanat ve edebiyat anlayışını yansıtan bir gökkuşağı gibi de düşünebiliriz. Bizim çalışmamıza konu olan `Mahzen-i Maarif ve Mecma'ı Letaif` adlı Paris Milli Kütüphanedeki Supplement Turkc 1035 numaralı mecmua, 1603-1617 yılları arasında Osmanlı Devletine padişahlık yapan Sultan I. Ahmed'e yazılmış olan övgü şiirlerini barındırmaktadır. Her ne kadar övgü denince aklımıza kaside gelse de bu mecmuada Sultan Ahmed övülürken kaside dışında nazım şekilleri de kullanılmıştır. Aynı zamanda Sultan I.Ahmed'in yaptıkları, şiirlerde kendisini göstermektedir.Çalışmamızın amacı Sultan I. Ahmed devrinin edebiyatımıza yansımasını gözler önüne sermek, divan edebiyatının sosyal ve siyasi hayattan kopuk olmadığını belirtmektir. Çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır.Birinci bölümde mecmuanın tavsifi, mecmuada ismi geçen şairler, mecmuada yer alan nazım şekilleri ve şiirlerin muhtevaları; ikinci bölümde ise metnin transkripsiyonu verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Divan edebiyatı, mecmua, kaside, Sultan I. Ahmed

Literature is a term that comes into existence in life and is life itself. Everything that is lived through in life is reflected in literature. Turkish literature has been conveying the culture, the taste and the experience of the Turkish people since ancient times. In our literary history, Divan literature is a literary tradition which formed during the Ottoman period and reflects the characteristics of that period. Today we are able to access Divan literature through various sources. Mecmuas have an important place as one of these sources. In a mecmua we can come across the poetry of many poets who lived at that time. In this sense, mecmua is like a treasure that holds many precious things inside. We can also think of mecmua as a rainbow that reflects the art and literature of the time it was written. The subject of our study, the journal of `Mahzen-i Maarif ve Mecma'ı Letaif` registered at Supplement Turkc 1035 in Paris National Library, contains praise poems written for Ottoman Sultan Ahmed I, who ruled between 1603-1617. Although kaside is the first thing that springs to mind when we speak of praise, other forms of verse were also used in the mecmua to praise Sultan Ahmed I. The acts of Sultan Ahmed I were also reflected in the poetry. The aim of this study is to reveal how the period of Sultan Ahmed I is reflected in our literature and show that divan literature is not isolated from social and political life. The study is comprised of two sections.The first section is devoted to the description of the mecmua, the poets, the forms of verse and the content of the poems in the mecmua. In the second section, the transcription of the text is given. Keywords: Divan literature, mecmua, kaside, Sultan Ahmed I