XIX. yüzyıl ortalarında Kütahya`nın Gireği Nahiyesine bağlı bayat, Kozluca (Musa), Saray, Abaş ve Emrez köylerinin sosyo-ekonomik durumu (Temettuat ve nüfus defterlerine göre)

Abstract

Osmanlı Devleti'nde 1839 Tanzimat Fermanı'nın ilânı ile birlikte vergi sisteminde önemli değişiklikler yapılarak daha sistemli bir düzen oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu dönemde daha önce değişik isim ve şekillerde alınan vergilerden bir kısmı kaldırılarak herkesin ödeme gücüne dayanan tek bir vergi sistemine geçilmiştir. Temettü vergisi adı verilen bu vergilerin kaydedildiği defterlere de temettuat defterleri denilmiştir.19. yüzyılın sosyo-ekonomik yapısı hakkında oldukça önemli bilgiler veren temettuat defterleri günümüzde Başbakanlık Osmanlı Arşivinde bulunmaktadır. Osmanlı Arşivinde `Maliye Nezareti Varidat Muhasebesi Temettuat Defteri` olarak adlandırılmaktadır. Temettuat defterleri içerisinde dönemin nüfusu, bölgenin iktisadi ve ticari durumu, arazi yapısı ve zirai üretimi, hayvan dağılımı, ailelerin gelir ve refah seviyesi ile sanat ve üretimi gibi pek çok konuda bilgi bulunmaktadır.Yüksek lisans tez çalışmasında bu defterlerden Kütahya'nın Gireği nahiyesine bağlı Bayat, Kozluca (Musa), Saray, Abaş ve Emrez köylerinin transkripsiyonu ve değerlendirmesinin yanı sıra nüfus defterlerinin de incelemesi yapılmıştır.Anahtar Kelimeler: Temettuat, Nüfus Defteri, Kütahya, Gireği Nahiyesi, Bayat, Kozluca (Musa), Saray, Abaş, Emrez, Sosyal ve Ekonomik Yapı.

In The Ottoman Empire, with the Tanzimat Fermanı, or The Imperial Edict of Gülhane (1839), which made important changes in the tax system, a more systematic order was tried to be established. In this period, a certain tax system was adopted which was based on citizens' ability to pay by removing some of the taxes previously levied under different names and headings. These taxes, which were called Temettü (profit) taxes, were recorded and named Temettuat (Revenue) books.Nowadays, Temettuat books, which provide important information about the socio-economic structure of 19th century, are in the Ottoman Archives of the Prime Ministry. It is named as 'Maliye Nezareti Varidat Muhasabesi Temettuat Defteri' (Ministry of Finance income accounting Temettuat book) In the Ottoman Archieves. It is possible to access many subjects in Temettuat books such as population of that period, economic and commercial situation of the region, land structure and agricultural production, animal distribution, level of income and prosperity of families and art and its production. Besides the transcripts and evaluation of the villages of Bayat, Kozluca (Musa), Saray, Abaş and Emrez in The Gireği Town of Kütahya, census registers were also examined in the master thesis.Keywords: Temettuat, Population Registers, Kütahya, Gireği Town, Bayat, Kozluca (Musa) Saray, Abaş, Emrez, Social and Economic Structure