İşletmelerin finansal açıdan banka bağımlılığını etkileyen faktörler: Borsa İstanbul işletmeleri uygulaması

Abstract

İşletmeler yatırım ve faaliyet dönemlerinde ihtiyaç duyduğu fonları özsermaye ya da dış finansman kaynakları ile temin etmektedir. Özsermayenin taşıdığı fırsat maliyeti ve borçlanmanın finansal kaldıraç etkisi, işletmelerin kaynak dağılımında borçlanmanın ağırlığını artırmaktadır. Özkaynak yabancı kaynak dağılımında borçlanmanın bu şekilde ağırlığının artması ise işletmeleri zamanla finansal açıdan dışa bağımlı hale getirmektedir.Finansal açıdan dışa bağımlılık işletme içi nakit akışlarının, işletmenin çalışma sermayesi ve yatırım harcamalarını karşılamaması sonucu işletmenin dış finansman kaynaklarına yönelerek bunu sürekli hale getirmesini ifade etmektedir. Finansal sistem içerisinde fon aktarım mekanizmasının ağırlıklı olarak bankalar kanalıyla gerçekleştiği düşünüldüğünde, finansal açıdan dışa bağımlılık bankalar ve bankacılık ürünleri ile gerçekleşmektedir. İşletmeler fon sağlama sürecinde dış finansman kaynakları arasında alternatif finansal kurum ve aracılar olmasına rağmen tercihlerinde ticari bankaları kullanması ve bankaların finansal sistem içerisindeki ağırlığı işletmeleri finansal açıdan bankalara bağımlı hale getirmektedir.Çalışmanın amacı, işletmelerin finansal açıdan bankalara bağımlılığını etkileyen faktörleri test etmektir. Araştırma kapsamında 2010-2017 yılları arasında BIST 100 endeksinde işlem gören 80 işletmenin yıllık finansal verilerden elde edilen oranlar dikkate alınarak, işletmelerin banka bağımlılığını etkileyen faktörler dengeli panel veri regresyon yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmadan elde edilecek bulgular kaldıraç, özkaynak yabancı kaynak yapısı ve bunları etkileyen faktörleri ortaya koyması açısından finans araştırmacıları, piyasa karar vericileri ve işletmeler açısından büyük önem taşımaktadır.Anahtar Kelimeler: Finansal Bağımlılık, Banka Bağımlılığı, Panel Veri Regresyon Analizi, BİST 100

The enterprises provide the funds they need during their investment and activity periods with their own resources or external sources of finance. Equality of opportunity and financial leverage effect of borrowing increases the weight of borrowing in enterprises' resource allocation. This increase in the weight of borrowing in the distribution of shareholders' equity makes the enterprises dependent on financial resources in time.The financial dependence on foreign resources is that the internal cash flows of the enterprise do not meet working capital and investment expenditures and make it continuous by directing it to external financing resources. Considering that the fund transfer mechanism in the financial system is mainly realized through banks, financial dependence on foreign exports is realized through banks and banking products. Although there are alternative financial institutions and intermediaries among the external sources of financing in the financing process, the enterprises use the commercial banks they prefer and the weight of the banks in the financial system makes them financially dependent on the banks.The aim of this study is to test the factors that affect the financial dependence of enterprises on banks. Considering the rates obtained from annual financial data of 80 firms traded in BIST 100 index between 2010 and 2017, the factors affecting bank dependency of enterprises were analyzed by balanced panel data regression method. The findings of the study are of great importance for financial researchers, market decision makers and businesses in order to reveal the leverage, equity structure and factors affecting them.Keywords: Financial Dependency, Bank Dependency, Panel Data Regression Analysis, BIST 100