Özkaynak değişim tablosunun içerik analizi ve BIST-100 şirketlerinde bir araştırma

Abstract

Özkaynak değişim tablosu, belli bir dönemin özkaynak kalemlerinde meydana gelen değişmeleri toplu olarak gösteren finansal tablodur. Özkaynak değişim tablosunun içerik analizi ile birlikte özkaynak bileşenlerinde cari ve önceki dönem itibariyle meydana gelen değişmeler ve bu değişmeleri etkileyen faktörler açıklanmaktadır. Böylelikle işletme ile ilgilenen bilgi kullanıcılarına faydalı bilgiler sunularak daha doğru karar almaları sağlanmaktadır. Bu bağlamda çalışmada, işletmelerin özkaynak yapılarını oluşturan bileşenlerde meydana gelen değişmeler ve nedenleri ile bunlar üzerinde etkisi olan faktörler araştırılmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Borsa İstanbul 100 (BİST-100) endeksinde işlem gören farklı sektörlerden 37 şirketin 2017 yıllarına ait verileri kullanılmıştır. Araştırmada, bağımlı değişken olarak; ödenmiş sermaye, dönem net karı, otofinansman oranı, toplam özkaynaklar yer alırken bağımsız değişken olarak; net satışlar, çalışan sayısı, işletme yaşı, borç / özkaynak oranı, aktif büyüklük, hisse başına kar payı ve faaliyet karı kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesinde çoklu regresyon analizi yöntemi kullanılarak faktör analizi gerçekleştirilmiştir. 2017 yılı için gerçekleştirilen dikey analiz sonucunda işletmelerin özkaynaklarının otofinansman ağırlıklı olduğu ve otofinansman kaynakları arasında ise dönem net karı, geçmiş yıl karları ve gerçekleşmemiş gelir ve giderlerin ağırlıklı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Faktör analizi sonucunda elde edilen verilere göre ise özkaynak yapısını etkileyen en önemli faktörün aktif büyüklük olduğu gözlemlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Özkaynak, Özkaynak Değişim Tablosu, Otofinansman, Borsa İstanbul, Dikey Analiz, Faktör Analizi

Statement of changes in shareholders 'equity is a financial statement that shows the changes in shareholders' equity in a given period. Together with the content analysis of the statement of changes in shareholders' equity, changes in equity components as of the current and previous periods and the factors affecting these changes are explained. In this way, the users interested in the business are provided with useful information to make more accurate decisions. In this context, in this study, the changes in the components of the equity structures of companies and their causes and the factors that affect them are investigated. For this purpose, 2017 data of 37 companies from different sectors traded in Borsa Istanbul 100 (BIST-100) index were used. In the study, as the dependent variable; paid-in capital, net profit for the period, autofinancing ratio, total equity. net sales, number of employees, operating age, debt / equity ratio, asset size, dividend per share and operating profit were used. Factor analysis was performed by using multiple regression analysis method to examine the relationship between variables. As a result of the vertical analysis carried out for 2017, it is concluded that the equity of the enterprises is predominantly autofinancing and the period's net profit, previous year's profits and unrealized income and expenses are predominant among the autofinancing sources. According to the data obtained from the factor analysis, the most important factor affecting the equity structure was observed as the asset size.Keywords: Equity, Shareholders' Equity Change Table, Autofinancing, Borsa İstanbul, Vertical Analysis, Factor Analysis