Bir işletmenin üretim sürecinde karşılaşılan sorunlara analitik ağ süreci destekli hata türü ve etkileri analizinin uygulanması

Abstract

Teknolojinin gelişmesi ile birlikte yoğunlaşan rekabet ortamında işletmeler için kalite ve sürekli iyileştirme kavramları çok daha fazla önem kazanmaya başlamıştır. İşletmelerde yaşanılan olumsuzlukların veya olası sorunların önlenmesi, gelecekte de yaşanmaması için gerçekleştirilen iyileştirme yöntemlerden biri Hata Türü ve Etkileri (Failure Mode and Effects Analysis-FMEA) analizidir. İşletmelerde tüm süreçlerde uygulanabilen Hata Türü ve Etkileri Analizi, üretimin ilk aşamasından son aşamasına kadar hataların tespiti ve önlemesine katkıda bulunmakta; kalitenin önemini artırmakla birlikte işletmelere rekabet avantajı sağlamaktadır İşletmelerde yaygın kullanılan Hata Türü ve Etkileri analizi, bu çalışmanın temelini oluşturmaktadır. Otomotiv yan sanayiinde faaliyet gösteren bir işletmenin üretim sürecinde karşılaşılan hata türleri, bunların sebepleri ve etkileri ile ortaya çıkma olasılıklarının incelenmesinin yanında bu faktörlerin birbiri ile ilişkisi ve etkileşiminin de dikkate alınması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda karmaşık yapıdaki karar problemlerinde, sahip olunan birden fazla kriterin karşılıklı etkileşimi ile çözüm sunmaya çalışan Analitik Ağ Süreci (Analytical Network Method-ANP) yönteminden faydalanılmıştır. Üretim sürecinde karşılaşılan hata türleri ve risk olabilecek faktörlerin, işletmeden elde edilen veriler doğrultusunda Analitik Ağ Süreci destekli Hata türü ve etkileri analizi modeli ile önceliklendirilmesi ve en riskli hataların belirlenmesinin amaçlandığı bu çalışmada oluşturulan modelin analizi ve ölçütlerin ikili karşılaştırması için Super Decisions paket programı kullanılmıştır. Hata Türü ve Etkileri Analizindeki faktörlerin birbirinden bağımsız ele alınmasından ziyade risk oluşturabilecek diğer faktörlerle birlikte etkileşimlerinin de dikkate alınmasının daha etkin ve doğru sonuçlar vereceği düşünülmektedir. Bunun yanında üretim sürecinin bir sistem olarak ele alınması ile bütüncül yaklaşımı sağlayacak şekilde Analitik Ağ Süreci ile Hata Türü ve Etkileri analizinin birleştirilmesinin hem süreç hem de ürün kalitesini önemli oranda geliştireceği; bunun da müşteri memnuniyeti, karlılık ve rekabet avantajı açısından işletmeye önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Ayrıca bu çalışmanın, literatürdeki FMEA ve ANP yöntemlerini bir arada kullanan kısıtlı çalışmalara ve uygulamalara önemli bir katkı sağlayacağı umulmaktadır. Anahtar Kelimeler: Kalite, Kalite Kontrol, Hata Türü ve Etkileri Analizi, Risk Öncelik Sayısı, Kriter, Analitik Ağ Süreci

Today's existed development of technology, puts firms into an intensive rivalry race. By the increased ambient of rivalry, quality and continuous improvement methods fact comes into question more than all times. Failure Mode and Effects Analysis (FMEA), a technique that aims to identify and prevent existing failure or potential failures and eliminate the impact on the future. Failure Mode and Effects Analysis, that can be applied in all processes in enterprises, contributes to the detection and prevention of failures from first part to the last part of production process; it will bring high quality products and consequently will provide competitive advantage. Failure Mode and Effects Analysis is one of the commonly used techniques by the firms is main part in this study. Failure Mode and Effects Analysis aim destroying the failures that encountered in the production process of an enterprise operating in the automotive sub-industry and not appear in present state but could appear in future. Therefore the Analytical Network Process (ANP) method was used to find solutions to complex problems. In order to prioritized was used datas obtained from the firms to determine that what are the most risky factors. In addition to Super Decisions Package Program was used for the analysis of the model and pairwise comparison of criteria. To get better results, factors in failure type and effects analysis should be taken into consideration along with other risk factors. In addition to combining the production process as a system and combination analytical network process with failure mode and effects analysis improve both process and product quality; thus the firms will make a significant gain in terms of customer satisfaction, profitability and competitive advantage. In addition to these, it is hoped that the study makes a significant contribution a limited number of studies which FMEA and ANP methods was used together in the literatüre. Keywords: Quality, Quality Control, Failure Mode and Effects Analysis, Risk Priority Number, Criterion, Analytical Network Process