Yerli ve yabancı ağaç türlerinin bazı teknolojik özellikleriüzerine deniz suyunun etkisinin araştırılması

Abstract

Bu tez kapsamında, Türkiye keresteciliğinde kullanılan önemli iki tür olan Sarıçam (Pinus sylvestris) ve Doğu Kayını (Fagus orientalis L.) ağaçlarının diri odunları ve Tropik ağaç türü olan Tali (Erythrophleum suaveolens) ve Mkuruti (Baphia kirkii) ağaç türlerinin diri odun kısımları kullanılmıştır. Kullanılan Sarıçam ve Kayın diri odunu Kütahya ilinin Simav ilçesinde faaliyet gösteren yerel kereste işletmecilerinden temin edilmiştir. Tropik ağaç türleri ise Doğu Afrika ülkesi olan Tanzanya'nın Tanganika Eyaletinde faaliyet gösteren yerel kereste işletmecilerinden temin edilmiştir. Elde edilen diri odun kerestelerinin fiziksel (yoğunluk) ve mekanik (eğilme direnci, basınç direnci) özelliklerinin belirlenmesi için test numuneleri hazırlanmıştır. Hazırlanan test numuneleri Tanzanya Zanzibar adasında elde edilen Hint okyanus suyu içerisinde 1 yıl süre ile bekletilmiştir. Deniz suyundan çıkarılan örnekler ve deniz suyuna maruz kalmamış kontrol örnekleri 1 ay süre ile iklimlendirme dolabında, klimatize edilip hava kurusu hale getirilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde sarıçam ve tropik ağaç türlerinin yoğunluk değerlerinin deniz suyuna maruz bırakılması ile arttığı, kayın örneklerinin yoğunluk değerlerinde ise önemli derecede bir değişimin olmadığı belirlenmiştir. Deniz suyuna maruz bırakılan yerli ağaç türlerinin eğilme direnci özelliklerinde kontrol örneklerine kıyasla belirgin bir düşüş ölçülmüştür. Tropik ağaç türlerinin eğilme dirençlerinde ise hafifçe değişimler tespit edilmiş olup,Tali ve Mkuruti örneklerinde ise pozitif yönde bir değişim görülmüştür. Yerli ağaç türlerinin basınç direnci özelliklerinde ise deniz suyuna maruz bırakılmış örneklerin kontrol örneklerine nazaran azalma görülürken, tropik ağaç türlerinde ise artış belirlenmiştir. Genel olarak bakıldığında yerli ve tropik ağaç türlerinin diri odunlarını deniz suyuna maruz bırakmanın ağaç türlerinin fiziksel ve mekanik özellikleri üzerinde önemli derecede etkisinin olduğu belirlenmiştir.

SUMMARYIn this thesis, the sapwood of Scotch pine (Pinus sylvestris) and Beech (Fagus orientalis L.) which are the two important species in the Turkey lumber industry and the sapwood of Tali (Erythrophleum suaveolens) and Mkuruti (Baphia kirkii) which are the tropical species were used.Scotch pine and Beechwood were bought from local lumber plants in Simav/Kütahya. Tropical wood species were obtained from local lumber plants in the East African country of Tanzania, Tanganyika Province.The test specimens were prepared to determine the physical (density) and mechanical (bending strength, compression strength) properties according to standard.The prepared test samples were dipped into Indian Ocean water obtained in Zanzibar Island of Tanzania for one year.After one year, samples taken from seawater and control samples were climatized for 1 month in climate cabinet with a temperature of 20 °C and the relative humidity of 65%.According to the results, it was determined that the density values of scotch pine and tropical tree species increased with seawater exposure and there was no significant change in the density values of beech samples.The bending strength properties of the local tree species which exposed to seawater were significantly reduced compared to the control samples.Slight variations were determined from bending strength of tropical tree species.A positive interaction was measured from Tali and Mkuruti samples. Compared to the control samples, the decreasing was determined on the compressive strength properties of the local tree species samples which exposed to seawater, while the increase from tropical tree species samples.In general, it was determined that seawater-exposing the sapwoods of local and tropical wood species, had a significant effect on the physical and mechanical properties of the tree species.