Kadın girişimciliği, kadın girişimciliğinin önündeki engeller ve gelişmeler; Türkiye örneği

Abstract

Girişimcilik, insanlığın var oluşundan bugüne hayatın içerisindedir. Eski çağlarda insanların hayatlarını devam ettirebilmek adına bulundukları eylemlerin pek çoğu girişimcilik olarak değerlendirilebilir. Örneğin tarımsal faaliyetlerde bulunan insanlar, bunu bir ileri safhaya taşıyarak takas usulünü geliştirmişler, girişimciliğe farklı bir boyut kazandırmışlardır. Esasında Eskiçağlardaki bu uygulamalar, günümüz dünyasının girişimcilik anlayışına bir zemin hazırlamıştır.Günümüz dünyasındaki girişimcilik anlayışının temelleri Sanayi Devrimi ile atılmıştır. Bu döneme kadar el tezgâhları, çeşitli zanaat dalları çerçevesinde gelişen girişimcilik anlayışı, teknolojik gelişmelerle beraber değişime uğramıştır. Artık bilgi temelli üretim ve hizmetlere daha fazla önem verilmektedir. Girişimci, kendi bilgi ve donanımı ile üretim ve hizmet dünyasına farklı bir bakış açısı, satış tekniği ya da üretim sistemi getirebilen ve bunu uygulamaya aktarabilen kişidir.Gelişmiş ülkeler, genellikle girişimciliğin önemini kavramış olan ülkelerdir. Çünkü girişimciliğin istihdamın artırılması, ekonomik refahın iyileştirilmesi, bölgeler arası gelişmişlik farkının dengelenmesi gibi pek çok işlevi vardır. Girişimciliğin ekonomik işlevlerinin yanında toplumsal işlevleri de vardır. Girişimcilik anlayışının geliştiği toplumlar yenilik, yaratıcılık ve risk almaya daha yatkındır.Girişimciliğin öneminin anlaşılması üzerine insanların girişimciliğe teşvik edilmesine yönelik çalışmalar, hem dünya genelinde hem de ülkemizde artmıştır. En fazla da kadın girişimciliği üzerinde durulmaya başlanmıştır. Çünkü toplum nüfusunun yarısını kadınlar oluşturmaktadır ve bu göz ardı edilebilecek bir oran değildir. Dünya geneline bakıldığında gelişmiş ülkelerde kadın girişimci oranı erkeklerle yarışabilecek düzeydeyken, gelişmekte olan ülkelerde kadın girişimci oranı erkeklerin oldukça gerisinde kalmaktadır. Ülkemizde ise son yıllarda kadın girişimcilerin desteklenmesine yönelik olarak hükümet, sivil toplum kuruluşları, yerel ve sosyal destek grupları tarafından yardımlar yapılmakta, çeşitli destek programları düzenlenmekte, mesleki eğitim ve danışmanlık hizmetleri verilmektedir. Fakat hükümet, STK'lar ve dernekler vasıtasıyla sağlanan desteklere rağmen gelişmiş ülkelerle kıyaslandığında kadın girişimci oranı ülkemizde istenilen seviyede değildir. Ülkemizde kadın girişimciliğinin önünde toplumsal ve kültürel şartlara bağlı olarak birtakım engeller bulunmaktadır. Bunların başlıcaları; eğitim ve tecrübe eksikliği, kadına yüklenen toplumsal rol, cinsiyete dayalı ayrımcılık, iletişim ve koordinasyon problemi, bürokratik engeller ve örgütlenememe sıralanabilir. Toplumun hemen hemen yarısını oluşturan azımsanamayacak bir çoğunluğun yine içinden geldikleri toplum tarafından çalışma hayatının dışında bırakılması oldukça düşündürücüdür. Her bireyin ilk eğitimini anneden aldığı düşünüldüğünde uygarlıkların mimarı olarak düşünülebilecek kadınların her alanda toplumsal hayatın içinde olması, girişken ve üretken olması gereklidir. Yeniliğe ve yaratıcılığa açık nesillerin yetişmesi; kendisini geliştirmiş, ekonomik ve sosyal alanda kendi ayakları üzerinde durabilen, özgüveni tam kadınların toplumda çoğunluğu oluşturmasına bağlıdır. Dolayısıyla bu çalışmada ülkemizde kadınların çalışma hayatına neden yeteri kadar dâhil olamadıkları, kadınların girişimci olmalarının önündeki engeller etraflıca tartışılacaktır. Ayrıca diğer ülkelerdeki kadın girişimciliğine dair veriler ile Türkiye'deki kadın girişimciliğine dair veriler mukayese edilerek ülkemizdeki kadın girişimciliğinin mevcut durumu üzerine bir değerlendirme yapılacaktır. Bu bağlamda yapılan çalışmanın amacı; ülkemizdeki kadın girişimciliğinin mevcut durumunu ve kadın girişimciliğinin önündeki engelleri incelemektir. Bu çalışmanın, ülkemizde kadın girişimcilerin karşılaştıkları temel problemlere ve ülke ekonomisine katkılarına dair bir farkındalık oluşturarak literatüre katkı sağlayacağı, akademik çevrelerde kadın girişimcilerin önünü açacak farklı çalışmalara naçizane bir fikirsel temel hazırlayacağı düşünülmektedir.Anahtar Kelimeler: Girişimci, Girişimcilik, Kadın Girişimciliği, Türkiye'de Kadın Girişimci, Dünyada Kadın Girişimci.

Entrepreneurship is in today's life since mankind has existed. Many of the actions, which had been practiced by people in order to maintain their lives during the ancient times, can be considered as entrepreneurship. For instance, people in agricultural activities, carrying a step forward, had developed a new method called barter trade, and thus they had added a different dimension in entrepreneurship. Indeed, these practices of Ancient times have paved the way for entrepreneurial understanding of today's world.The foundations of entrepreneurial understanding of today's world has laid by Industrial Revolution. Until this period, handlooms, entrepreneurial understanding in the framework of various craft branches have changed within the technological developments. Now, knowledge-based manufactures and services become even more important. An entrepreneur is the person who can bring a different point of view, a sales technique or a production system to the world of manufacturing and service with his own knowledge and equipment, and who can transfer it to practice.Developed countries are mainly the ones which have understood the importance of entrepreneurship. Because, entrepreneurship has many functions such as increasing employment, improving economic prosperity, balancing the difference of development between regions. Entrepreneurship has social functions as well as economic ones. Societies, in which the entrepreneurial understanding have developed, are more prone to innovation, creativity and risk.After noticing the importance of entrepreneurship, the efforts to encourage people to entrepreneurship has increased both around the world and in our country. At the most, women's entrepreneurship has been begun to focus on. Because half of the population of the society is women, and this is not a rate to be ignored. When viewed around the world, the rate of women entrepreneurs in developed countries is at a level that can compete with men, while in developing countries it is far behind of men. As for to our country, in recent years, to encourage women entrepreneurs, there are considerable supports by government, non-governmental organizations, local and social support group; several outreach programs are being organized, vocational training courses and consultancy services are provided. However, when compared with developed countries, the rate of women entrepreneurs in our country is not at the desired level. In our country, there is a set of barriers in front of women's entrepreneurship based on social and cultural structures. Major of these barriers are lack of education and experience, anticipatory role of women in society, sexual apartheid, problem of communication and coordination, bureaucratic barriers and inability to organize.Exclusion of an undeniable majority forming nearly half of society from business life is quite thought-provoking. When considered the fact that every individual gets his first education from his mother; women, architects of civilizations, are to be involved in social life in every area, be active and productive. Raising innovative and creative generations depends on forming majority in society by women, who are self-developed, self-reliant and self-sustained in economic and social area. Therefore, in this study, the reason of why women in our country cannot be included in the business life as much as their competence, the barriers to women's entrepreneurship will be discussed thoroughly. Additionally, an assessment will be made on the current situation of women's entrepreneurship in our country by comparing the figures in Turkey within other countries. In this context, the aim of the study is to analyze the current state of women's entrepreneurship in our country and the barriers in front of it. It's thought that this study will contribute to literature by creating awareness about the main problems faced by women entrepreneurs and their contributions to the country's economy; and besides, it will create an intellectual basis for the different studies in academia that will lead up female entrepreneurs.Key Words: Entrepreneur, Entrepreneurship, Women's Entrepreneurship, Women's Entrepreneurship in Turkey, Women's Entrepreneurship in the World.