Kronik böbrek yetmezliği tanısı ile izlenen adölesanların özbakım gücü ve yaşam kalitesi

Abstract

Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan bu araştırma kronik böbrek yetmezliği ile izlenen ergenlerin öz bakım gücü ve yaşam kalitesinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi, Adana, Konya ve İstanbul hemodiyaliz ve periton diyalizi üniteleri ile, Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi Çocuk Nefroloji polikliniğinde kronik böbrek yetmezliği ile izlenen ile 14-18 yaş grubu arasında yer alan 84 ergen oluşturmuştur.Araştırmada veriler 03.04.2009-14.11.2009 tarihleri arasında, ilgili literatürden yararlanılarak oluşturulan, kronik böbrek yetmezliği tanısı ile izlenen ergenlerin sosyodemografik özellikleri, ergenlerin hastalığa ilişkin tanıtıcı özelliklerini belirlemeye yönelik hazırlanmış olan soru formu, ergenlerin yaşam kalitesi ve öz bakım gücünü belirlemek için kullanılan öz bakım gücü ve yaşam kalitesi ölçeği kullanılarak yapılmıştır.Araştırma sonucunda elde edilen veriler SPSS 15.0 paket programına aktarılmış olup veriler tanımlayıcı istatistikler, independent-sample t testi, One-Way ANOVA ve lineer regresyon kullanılarak incelenmiştir.Verilerin değerlendirilmesi sonucunda; ergenlerin öz bakım gücü orta düzeyde olarak belirlenmiş olup kızların öz bakım gücünün erkeklerden yüksek olduğu saptanmıştır (p<0,05). Ergenlerin diğer sosyodemografik özellikleri, hastalığa ilişkin özellikleri ve aile özellikleri ile öz bakım gücü düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p >0,05). Yaşam kalitesi değerlendirmelerinde ergenlerin yaşam kalitesinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Ergenlerin yaşam kalitesinin; cinsiyet, okula devam etme durumu, ekonomik durum, ebeveyn eğitim seviyesi ve tedavi şekli değişkenlerinden etkilendiği görülmüştür. (p<0,05).

This study, a descriptive and cross-sectional one, has been done to determine both self-care agency and quality of life adolescent with chronic renal failure. The sampling of the study includes 84 adolescent aging between 14 to 18 with the chronic renal failure, Baskent University Ankara Hospital Center, Adana, Konya İstanbul University Hospital Center for Hemodialysis and Peritoneal Dialysis Clinics, Baskent University Ankara Hospital Pediatric Nephrology Clinic.The data in the study have been collected between April 04, 2009 and November 20, 2009 through a questionnaire designed in line with the related literature through which the followings have been determined: socio- demographic features, illness related features, parent features of the adolescents, self- care agency scala and quality of life measures.The data in the study have been transferred into SPSS program, version 15.0, and examined through descriptive statistics, independent-sample t-test, One Way ANOVA and linear regression.The result of the data analysis can be summarised as follows: It has been determined that all the adolescents were self- care agency in middle level; gender differentation to girls? self care agency is higher than boys (p<0.05). There is no statistically significant correlation between socio-demographic features (p>0.05). It has been determined that all the adolescents were quality of life in middle level; gender, school absence, economic status, parent education level and treatment form effect to quality of life adolescents.