Pazarlamada artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik uygulamalarının kullanımı: Türkiye ve dünyadaki örnekler çerçevesinde bir değerlendirme

Abstract

Dijital dönüşüm ile birlikte işletmeler sürekli olarak değişime ayak uydurmak zorunda kalmışlardır. Bu durum işletmelerin pazarlama faaliyetlerine de yansımıştır. Böylelikle, işletmeler pazarlama faaliyetlerinde aktif bir şekilde teknolojiyi kullanmaya başlamışlardır. Pazarlama faaliyetlerinde yeni kullanılmaya başlanan artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik teknolojisi ile tüketicilere farklı deneyimler yaşama olanağı sağlanmaktadır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden olan literatür taraması, örnek olay araştırması ve görüşme yöntemi kullanılarak bütüncül bir araştırma tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklemi ise artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik sektöründe faaliyet gösteren 5 işletmenin CEO, İş Geliştirme Direktörü, Kurucu Ortak, Proje Yöneticisi, Müşteri İlişkileri ve Operasyon Yöneticisi kademelerinde bulunan kişilerden oluşmaktadır. Yapılan araştırma sonucunda, 2017 yılında artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik pazarının toplam büyüklüğünün 14,1 milyar dolar olduğu ortaya çıkmıştır. 2018 yılı itibariyle dünya genelinde sürükleyici teknoloji (sanal gerçeklik, artırılmış gerçeklik, karma gerçeklik) açısından tüketici pazarının gelirleri ise 5,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, Amazon AR uygulaması ve IKEA AR uygulaması sektördeki uzman görüşleriyle beraber artırılmış gerçeklik uygulamaları arasında 5 faktör açısından değerlendirildiğinde en başarılı örnekler olduğu ve aynı zamanda en başarısız örnek ise BMW AR uygulaması olmuştur. Yine aynı yöntem ile sanal gerçeklik uygulamaları değerlendirildiğinde Google Earth VR uygulaması en başarılı örnek olarak karşımıza çıkarken, en başarısız örnek ise Tesco VR uygulaması olmuştur. Ayrıca, pazarlama faaliyetlerinde artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik teknolojisinin kullanılmasıyla; zaman tasarrufu, yatırım getirisi (ROI), yer tasarrufu, maliyet avantajı sağladığı ortaya çıkmıştır.

With digital transformation, businesses have consistently had to keep pace with change. This situation is also reflected in the marketing activities of businesses. Thus, businesses have started to use technology actively in their marketing activities. With the augmented reality and virtual reality technology that has recently been used in marketing activities, consumers are provided with the opportunity to experience different experiences. In this study, a holistic research has been designed by using literature review, case study and interview method which is of the qualitative research methods. The sample of the research consists of the CEO, Business Development Director, Co-Founder, Project Manager, Customer Relations and Operations Manager of 5 enterprises operating in the augmented reality and virtual reality sector. As a result of the research, it was shown up that the total size of the augmented reality and virtual reality market in 2017 was 14.1 billion dollars. As of 2018, in terms of immersive technology (virtual reality, augmented reality, mixed reality), consumer market revenues were realized as 5.9 billion dollars. However, Amazon AR application and IKEA AR application are among the most successful examples in terms of 5 factors among the augmented reality applications together with expert opinions in the sector and the most unsuccessful example is BMW AR application. When the virtual reality applications are evaluated with the same method, Google Earth VR application is the most successful example and Tesco VR application is the most unsuccessful example. In addition, with the use of augmented reality and virtual reality technology in marketing activities, it has been revealed that it provides time saving, return on investment (ROI), space saving, cost advantage.