Betonarme yapıların onarımı ve güçlendirilmesi

Abstract

BETONARME YAPILARIN ONARIMI VE GÜÇLENDİRİLMESİ ÖZET Yapılan bu çalışmada genel olarak, betonarme yapılarda oluşan hasar tipleri ve betonarme yapıların onarım ve güçlendirme teknikleri anlatılmıştır. Öncelikle onarım ve güçlendirmenin tanımı yapılarak, aralarındaki farklar ortaya konulmuştur. Onarım ve güçlendirme yöntemlerinin seçiminde rol oynayan faktörler ve onarım ve güçlendirme işlemine, hangi durumlarda ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir. Bunun yanında hasarları meydana getiren etkenler de sıralanmıştır. Hasarlı yapılarda, onarım ve güçlendirme işine başlamadan önce, yapılması gereken hasar saptama işlemleri, ilk incelemenin önemi, deprem sonrası alınacak acil önlemler ve bunların gerekliliği açıklanmıştır. Onarım ve güçlendirme tekniklerine girmeden önce betonarme yapı elemanlarında oluşan çatlak ve hasar biçimleri ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Öncelikle çatlakların genel özellikleri belirtilmiş, daha sonra taşıyıcı ve taşıyıcı olmayan yapı elemanlarındaki çatlak ve hasar tipleri incelenmiştir. Ardından sırasıyla betonarme yapılarda deprem hasan ve nedenleri, betonarme yapılarda deprem hasar düzeyi belirleme ve yapı güvenliği belirleme konularından bahsedilmiştir. Daha sonra ise onarım ve güçlendirmede kullanılan malzemeler tanıtılmış, uygulanış biçimleri, avantaj ve dezavantajları, hangi hasar tiplerinde uygulandıkları belirtilmiştir. Betonarme yapıların onarım yöntemleri açıklanırken, başta onarılacak elemanda yapılacak yüzey hazırlığı ve hasarlı betonu uzaklaştırma yöntemleri tanıtılmış, çatlakların onarım biçimleri ve eski ve yeni betonu kaynaştırma teknikleri hakkında bilgiler verilmiştir. Betonarme, taşıyıcı sistem elemanlarının güçlendirilmesi konusunda da sırasıyla, betonarme kolonların güçlendirilmesi, betonarme kirişlerin güçlendirilmesi, döşemelerin onarım ve güçlendirilmesi, betonarme çerçevelerin doldurularak güçlendirilmesi ve betonarme temellerin güçlendirilmesi ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Yapılan bu çalışmada, betoname bir yapıda hasarın belirlenip değerlendirilmesinde mühendislik deneyiminin çok önemli olduğu, onarım ve güçlendirme işinde kullanılan kaliteli malzeme ve işçiliğin etkinlik düzeyini arttırdığı, onarım ve güçlendirme işinden sonra artan kesitler ve yapı elemanlarından dolayı, taşıyıcı sistemin yatay ve düşey yüklere göre yeniden analizi yapılması gerekliliği, kirişlerin güçlendirilmesi işleminden sonra kuvvetli kolon zayıf kiriş kontrollerinin yapılması gerekliliği ve onarım ve güçlendirme işi yapılırken, yapı elemanının yükünün, başka geçici elemanlar tarafından taşıttırılıp, bu işlemin onarım ve güçlendirme işinin etkinliğini arttırmada önemli bir etken olduğu sonuçlarına varılmıştır. XIII

THE REPAIR AND STRENGTHENING METHODS OF REINFORCED CONCRETE BUILDINGS SUMMARY The purpose of this study is to inform the reader about the types of damage in concrete buildings. The techniques for repairing and strengthening the reinforced concrete buildings are explained in detail too. After stating the differences between repair and strengthening, the criteria in selecting the appropriate repair and strengthening method and their selection process for different cases are explained. In addition, the causes of damage are listed. Before repairing and strengthening the damaged building, the importance of examining and determining the degree of damage and the immediate steps to take action are explained. First, the characteristics of the cracks are explained, then the cracks and the damages in structural and non-structural elements are clarified. Having explained the earthquake damage and its causes, the determination of earthquake damage and building safety levels are examined. After introducing the materials that are used in repair and strengthening, the application of these materials and their application on different damage types, including advantages and disadvantages of every single material, are explained. While explaining the repair techniques on reinforced concrete buildings, the preparations to be made on the building surface and the methods to remove the damaged element/s are introduced. Also, a brief information on how to repair cracks and how to combine the old and the new concrete is given. Strengthening reinforced concrete columns, reinforced concrete beams, reinforced concrete foundations, reinforced concrete slabs, and finally the repairing and strengthening the frames by filling are explained in detail. To sum up, it could be concluded that the skills to determine and evaluate damaged buildings require a great deal of engineering experience. In addition, the materials that are used in repair and strengthening and the quality of the workmanship increases the level of activity. After repairing and strengthening, it is vital to re analyze the structure because of the remaining of cross-sections. Having strengthened the beams, it is very important to analyze strong columns and weak beams. While repairing and strengthening, it is crucial that the load would be supported by the other temporary equipment. XIV