Bankacılık sektöründe risk ölçümü ve yönetimi

Abstract

ÖZET Bankacılık sektöründe, risk yönetimi kavramına yoğun bir ilgi gösterilmektedir. Şüphesiz ki, Barings ve Sumitomo'nun da yer aldığı fînansal skandallar bu ilgiyi arttırmıştır. Bunlara ek olarak dünya genelinde yaşanan küreselleşme ve bankalar arasındaki uluslar arası ilişkiler risk yönetiminin önemini arttırmıştır. Ülkemizde, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK), 8 Şubat 2001 tarihinde İç Denetim ve Risk Yönetimi Sistemleri Hakkında Yönetmelik yayınlamıştır. Bu yönetmelik, bankaların, karşılaştıkları risklerin izlenmesini ve kontrolünü sağlamak üzere kuracakları iç denetim sistemleri ile risk yönetim sistemlerine ilişkin esas ve usulleri belirlemeyi amaçlamaktadır. Risk, bir işleme ilişkin bir parasal kaybın ortaya çıkması veya bir giderin ya da zararın vuku bulması nedeniyle ekonomik faydanın azalması ihtimalidir. Riski yönetmek için öncelikle riski ölçmek gereklidir. Value at Risk (VaR) portföyün piyasa riskini Ölçmede önemli bir konudur. VaR, belirli bir elde tutma süresi için bir portföyün maksimum zararını ifade etmektedir ve bu da.portföyün risk seviyesini her zaman kontrol altında tutmamızı sağlamaktadır. VaR portföy yöneticilerinin performansının ölçümünde kullanılacağı gibi, portföy yöneticilerine herhangi bir durum için en uygun risk yönetim politikasına karar vermelerinde de yardımcı olacaktır. Bu nedenlerden dolayı VaR fînansal kurum yöneticilerinin özel ilgisini çekmektedir. Bir portföyün VaR değerini hesaplamada çeşitli yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemler, Tarihi Simülasyon Yöntemi, Monte Carlo Simülasyon Yöntemi ve Varyans Kovaryans Yöntemi olmak üzere 3 ayrı kategoride sınıflandırılmıştır. Bu çalışmada, VaR ölçüm metotları incelenmiş ve portföy riskinin ölçümünde Varyans-Kovaryans Yöntemi kullanılmıştır. Aym zamanda kredi riski, faiz oram riski, döviz riski ve operasyonel risk ölçüm ve yönetim teknikleri de çalışmada incelenmiştir.

SUMMARY RISK MEASUREMENT AND MANAGEMENT IN BANKING SECTOR Risk management by banks is currently receiving a great deal of attention. Financial scandals, those of Barings and Sumitomo, have undoubtedly contributed to this attention. In addition, globalization and international cross-linking between banks have increased the importance of risk management. In Turkey, Banking Regulation and Supervision Agency issued Regulation on Banks' Internal Control and Risk Management Systems on 8 February 2001. This regulation aims at determining the principles and procedures of the internal supervision (control/audit) systems and risk management systems that the banks shall establish in order to monitor and control the risks they are exposed to. Risk is the probability of decrease in economic benefit due to a monetary loss or an unexpected expense or loss occurred concerning a transaction. To manage the risk, first we should measure the risk. Value at risk (VaR) has become a key subject when quantifying portfolio market risk. VaR determines the maximum loss a portfolio can generate over a certain holding period; and this allows us to control the portfolio risk level at any time. Therefore, VaR can be used, for instance, in the evaluation of portfolio managers performance and also it helps portfolio managers to determine the most adequate risk management policy for any situation. For this reasons VaR becomes specially interesting for financial institution managers. Several methods can be used for portfolio VaR calculation. These methods are usually grouped three categories. These are historical simulation methods, Monte Carlo Simulation Methods and Variance-Covariance Methods. In this study, VaR methods are examined and Variance-Covariance Method is used for measurement of portfolio risk. Also credit risk, interest rate risk, exchanges rate risk and operational risk measurement methods and management techniques are researched in the study. XI