Lise öğrencilerinin akademik erteleme davranışı ile problem çözme becerileri ve umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkiler

Abstract

Bu araştırmada lise öğrencilerinin akademik erteleme davranışı ile problem çözme becerilerive umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu araştırmanın diğer amacı ise akademik ertelemenin cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü ve algılananokul başarı düzeyi açısından anlamlı düzeyde farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemektir. Araştırmagrubunu 2010-2011 eğitim-öğretim yılında Ordu ili Ünye ilçe merkezindeki Ünye Anadolu Lisesi,Ünye Mehmet Refik Güven Anadolu Öğretmen Lisesi, Ünye Lisesi, Ünye Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi ve Anadolu Meslek Lisesi, Ünye Arif Nihat Asya Kız Teknik Meslek ve Anadolu Meslek Lisesi'ne devam eden 9., 10., 11. ve 12. sınıf öğrencilerinden tesadüfi yöntemle seçilen 213'ü kız ve 203'ü erkek olmak üzere 416 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada öğrencilerin akademik erteleme eğilimlerini belirlemek amacıyla `Akademik Erteleme Ölçeği` (Çakıcı, 2003), problemçözme becerilerini belirlemek amacıyla `Problem Çözme Envanteri` (Heppner ve Petersen, 1982; Şahin, Hisli Şahin, Heppner, 1993), umutsuzluk düzeylerini belirlemek amacıyla `Beck Umutsuzluk Envanteri` (Beck, Weissman, Lester ve Trexler, 1974; Durak, 1994) ve araştırma grubuyla ilgili özellikleribelirlemek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan `Demografik Bilgi Formu'ndan` yararlanılmıştır.Araştırmada verileri SPSS 15.0 versiyonu ile analiz edilmiş ve analizlerde Pearson Product MomentlerÇarpımı korelasyonu katsayısı, çoklu doğrusal regresyon analizi, bağımsız t testi ve tek yönlü varyansanalizi (ANOVA) kullanılmıştır.Veri analizi sonuçları umutsuzluğun akademik ertelemeyle olumlu yönde ve anlamlı düzeyde, problem çözmenin ise olumsuz yönde ve anlamlı düzeyde ilişkili olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte umutsuzluk ve problem çözme akademik ertelemenin anlamlı birer yordayıcısı olarak bulunmuştur.Erkek öğrencilerin akademik erteleme davranışının, kız öğrencilerin akademik erteleme davranışlarından anlamlı düzeyde yüksek olduğu görülmektedir. Ayrıca akademik erteleme sınıf düzeyi, okul türü, algılananbaşarı düzeyi açısından anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Sonuçlar ilgili literatürle bağlantılı olarak tartışılmış ve sonuçlara dayalı olarak önerilerde bulunulmuştur.

In this study, investigating the relationship between hopelessness, problem solving and academic procrastination is aimed. Another aim of this study is to examine the differences in academic procrastination by gender, class level, school type and perceived school achievement level. Sample of the study consisted of 416 students (213 females and 203 males) randomly sampled and attending the 9th, 10th, 11stand 12nd grades of Anatolian High School, Technical and Industrial Vocational High School, Anatolian Vocational High School, Mehmet Refik Güven Anatolian Teacher Training High School and Anatolian Vocational School which located in Ünye, Ordu. In the study, `Academic Procrastination Scale (Çakıcı, 2003)`, `Problem Solving Inventory (Heppner ve Petersen, 1982; Şahin, Hisli Şahin, Heppner, 1993)` and `Hopelessness Scale (Beck, Weissman, Lester ve Trexler, 1974; Durak, 1994)` were used to determine the students' academic procrastination, problem solving and hopelesness levels, respectively. Also, `Demographic Information Form` prepared by researcher, was used to take information about sample's demographic characteristics. The data analyzed through SPSS 15.0 software. In the analysis, Pearson Product Moments coefficient, multiple linear regression analysis, one-way ANOVA and independent samples t test were used. Results of the data analysis showed that hopelessness levels of the students were positively and significantly correlated with academic procrastination, problem solving levels of the students were negatively and significantly correlated with academic procrastination. Also, hopelssness and problem solving were found as significant predictors of academic procrastination. Males were found as having higher academic procarstination tendency than females. Also, academic procrastination differed in terms of class level, school type and perceived school achievement variables. These results were discussed in line with the relevant literature and recommendations were presented basing on the study findings.