Lise öğrencilerinin çocukluk çağı örselenme yaşantıları ile bilişsel çarpıtma ve yalnızlık eğilimleri arasındaki ilişkiler

Abstract

İstismar çocuğun gelişimini fiziksel, psikososyal ve duygusal açıdan olumsuz yönde etkileyen davranış biçimi olarak değerlendirebilir. Çocukluk dönemi istismar yaşantıları ve sebep olduğu travmatik sonuçlar bireyin yaşamını büyük ölçüde etkileyen bir niteliğe sahiptir. Bu nedenle, ihmal ve istismar konusunda toplum bilincinin artması, istismarın önlenmesine yönelik çalışmaların planlanması ve gelecek nesiller için koruyucu ve önleyici tedbirler alınması önem taşımaktadır. Bu araştırmada amaç, lise öğrencilerinin çocukluk çağı örselenme yaşantıları ile bilişsel çarpıtma durumları ve yalnızlık eğilimleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu genel amacın yanında çalışmada, çocukluk çağı örselenme yaşantılarının cinsiyet, algılanan gelir durumu, anne-baba eğitim durumu değişkenlerine göre farklılık gösterip göstermediği de araştırılmıştır.Araştırma gurubunu, Türkiye'nin kuzeydoğu bölgesinde yer alan Gümüşhane İlinde farklı okul türlerinde öğrenim gören 382 kız ve 321 erkek olmak üzere toplam 703 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcılara, ''Kişisel Bilgi Formu'', ''Çocukluk Örselenme Yaşantıları Ölçeği'', ''İlişkilerle İlgili Bilişsel Çarpıtmalar Ölçeği'' ve ''UCLA Yalnızlık Ölçeği'' uygulanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 22.0 programı kullanılmış olup, Sperman Brown sıra farkları korelasyon katsayısı tekniği, Mann Whitney U testi ve Kruskal Wallis testinden yararlanılmıştır.Analiz sonucunda elde edilen bulgulara göre çocukluk çağı örselenme yaşantılarından fiziksel kötüye kullanım ile bilişsel çarpıtmalar alt boyutlarından yakınlıktan kaçınma ile pozitif yönde; zihin okuma boyutu arasında ise negatif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Çocukluk çağı örselenme yaşantılarının diğer bir alt boyutu olan cinsel kötüye kullanım ile bilişsel çarpıtmalar alt boyutlarından yakınlıktan kaçınma arasında pozitif düzeyde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Yine duygusal kötüye kullanım ile bilişsel çarpıtmalar alt boyutlarından yakınlıktan kaçma arasında pozitif yönde; gerçekçi olmayan ilişki beklentisi ve zihin okuma arasında negatif düzeyde anlamlı ilişki bulgulanmıştır. Ayrıca çocukluk çağı örselenme yaşantıları alt boyutlarından cinsel kötüye kullanım boyutunun bilişsel çarpıtmaları yordadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra, çocukluk çağı örselenme yaşantılarının tüm boyutlarının yalnızlık eğilimi ile pozitif yönlü anlamlı bir ilişki içerisinde olduğu ayrıca fiziksel, duygusal ve cinsel kötüye kullanılmanın yalnızlığı yordadığı saptanmıştır. Sonuçlar kuramsal çerçevede yapılan çalışmalar göz önünde bulundurularak tartışılmıştır ve araştırmacılara ve uygulayıcılara yönelik bir takım önerilerde bulunulmuştur.

Abuse can be evaluated as a form of behavior that negatively affects the development of the child physically, psychosocially and emotionally. Childhood abuse and its traumatic consequences have a quality that greatly affects the individual's life. So, it's important to increase social awareness of child abuse and neglect, to plan for the prevention of abuse, to take protective and preventive measures for future generations. The purpose of this study is to investigate the relationships between cognitive distortions and loneliness levels with childhood abuse experiences of high school students. The study also aimed to examine childhood traumatic experiences differentiate with regard to gender, perceived income status, education of parentsStudy group was used consisted of 382 females and 321 males, totally 703 students attending at the different types of high school at Gumushane that located in the northeastern part of Turkey. The participants were asked to fill in a ''Personal Information Form'', ''Childhood Trauma Questionnaire'', '' The Interpersonal Distortions Scale'' and ''UCLA Loneliness Scale''. İn data analysis, SPSS 22.00 was used and Spearman Brown Rho Correlation Coefficient, Kruskal Wallis test and Mann Whitney U test analysis techniques were applied.The results of the data analysis indicated, a statistically significant relationship was found between physical abuse sub-dimension of childhood traumatic experiences and avoid proximity sub-dimension of interpersonal distortions in positive way; mind reading sub-dimension of interpersonal distortions in negative way. Also, there is a significant positive correlation between sexual abuse sub-dimension of childhood traumatic experiences and avoid proximity sub-dimension of interpersonal distortions. It has been determined that emotional abuse sub-dimension of childhood traumatic experiences have a significant relationship in positive with avoid proximity sub-dimension of interpersonal distortions; in negative with unrealistic expectations of relationships and mind reading sub-dimension of interpersonal distortions. Furthermore, cognitive distortions predicted by sexual abuse sub-dimension of childhood traumatic experiences. Additionally, analysis showed that, there is a significant positive correlation between loneliness level and all childhood abuse types (physical, emotional and sexual abuse), also loneliness predicted by all types of childhood abuse.The results were discussed taking the studies conducted within the theoretical framework into consideration and some suggestions were made for researchers and practitioners.