Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersi yatkınlıklarının incelenmesi: Boylamsal bir çalışma

Abstract

Bu araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersi yatkınlıklarını boylamsal bir çalışma ile ele alarak öğrencilerin demografik bilgilerinden elde edilen bağımsız değişkenlere ve öğrencilerin görüşlerine göre incelemektir. Çalışmanın nicel boyutunun araştırma grubunu ön test için 6, 7, ve 8. sınıfta öğrenim gören 1454'ü kız, 1351'i erkek 2805 öğrenci; son test için aynı okullarda öğrenim gören 1334'ü kız, 1309'u erkek 2643 öğrenci oluşturmuştur. Nitel boyutun araştırma grubunu ise 18'i kız 18'i erkek 36 katılımcı oluşturmuştur. Karma yöntem çerçevesinde Açımlayıcı Sıralı Karma Yöntem Deseni'nde tasarlanan araştırmanın nicel bölümünde boylamsal tarama modeli; nitel bölümünde ise özel durum çalışması yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin toplanmasında `Beden Eğitimi Yatkınlık Ölçeği` kullanılmıştır. Nitel veriler ise, görüşme tekniği ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde betimsel istatistiki yöntemler, tek faktörlü MANOVA, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Tukey ve Dunnett's C çoklu karşılaştırma, tek örneklem t-testi ve Pearson Correlation testleri kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde ise içerik analizi metodu kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda öğrencilerin beden eğitimi dersi yatkınlıklarının cinsiyet, sınıf, beden eğitimi dersinde yaralanma/sakatlanma durumu, beden eğitimi öğretmeninin cinsiyeti, ailede sporla ilgilenen (izleyici, sporcu, antrenör vb.) birey bulunma durumu, okul spor takımlarında yer alma durumu ve bir spor kulübüne bağlı (lisanslı) olarak spor yapma durumu değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı tespit edilmiştir. Çalışmanın nitel boyutunda ise öğrenciler beden eğitimi dersinin önemli ve gerekli bir ders olduğunu, dersin işleniş biçiminin ve ders işlenilen ortamın uygun olduğunu, dersten verim aldıklarını ve haftalık ders saatinin yetersiz olduğunu belirtmişlerdir. Öğrenciler dersi yürüten öğretmenin sahip olduğu kişilik özelliklerinin derse olan tutumu etkilediğini, okul spor takımlarında yer alma ve bir spor kulübüne bağlı olarak spor yapma durumlarının derse olan ilgiyi ve derste gösterilen performansı etkilediğini/etkileyeceğini belirtmişlerdir. Çalışma sonucunda öğrencilerin beden eğitimi yatkınlıklarının zamana bağlı olarak azaldığı tespit edilmiş ve bu sonucu etkileyeceği düşünülen faktörler literatür ışığında tartışılmıştır.

The purpose of this study was to analyze perceived levels of physical education predisposition of middle school students with longitudinal study according to some demographic variables and students' opinions. 2805 (1454 girls and 1351 boys) for pretest and 2643 (1334 girls and 1309 boys) for posttest students studying at middle schools provided responses for quantitative part and 36 (18 girls and 18 boys, one girl and one boy from each grade level) students provided responses for qualitative part. Sequential Explanatory Strategy used in the research within the framework of mixed methods. Although longitudinal survey design used in quantitative part, case study method used in the qualitative part. `The Physical Education Predisposition Scale` used to collect quantitative data. Qualitative data was collected by interview technique by using the semi-structured form. Descriptive statistical methods, MANOVA, ANOVA, one sample t-test, Tukey and Dunnett's C multiple comparison and Pearson Correlation tests were used in the quantitative data analysis. Content analysis method was used for qualitative data analysis. Results from the quantitative part of study showed that physical education predisposition of the students differed significantly according to gender, grade level, injury/disability experiences, gender of physical education teacher, had a person being interested with sport (audience, sportsman, trainer, referee) in family, participating school sport teams, doing sport in sports club (licensed). The findings from the qualitative part of the study showed that the physical education lesson was an important and necessary. Course processing and environment was suitable for students and the students stated that they got a yield from the lesson. Students reported that the weekly lecture hours were inadequate. Students stated that the personality traits of the teacher had an effect on the attitude and interest of the physical education will affected by participating school sport teams and doing sport in sports club (licensed). As a results of the study, it had been determined that the physical education predisposition of students decreased by the time and the factors thought to affect this result were discussed within the frame of literature.