Okul spor müsabakalarına katılan lise öğrencilerinin kaygı, özgüven ve güdülenmeleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim öğrencilerinin durumluk, sürekli kaygıları ile özgüven ve güdülenme düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Bu çalışmanın diğer amacı ise; durumluk, sürekli kaygıları ile özgüven ve güdülenme düzeyleri ile çeşitli demografik değişkenler (cinsiyet, lise türü, spor yaşı, spor branşı ve spor kategorisi) arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırmada, betimsel araştırma yöntemi içerisinde sıklıkla kullanılan nicel araştırma desenlerinden tarama (survey) modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2015-2016 eğitim öğretim yılında Adıyaman ili merkezinde bulunan liselerde okuyan ve liselerarası spor müsabakalarına katılan öğrenciler, örneklemini ise araştırmaya dâhil edilen % 39'u kız (334), % 61'i erkek (522) olmak üzere toplam 856 sporcu öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin toplanmasında, kişisel bilgi formu, Spielberger ve arkadaşları (1970) tarafından geliştirilen ve Le Compte ve Necla Öner (1983) tarafından Türkçeye uyarlanan `Sürekli ve Durumluk kaygı Envanteri` Pelletier ve arkadaşları(1995) tarafından geliştirilen, Kazak (2004) tarafından Türkçe'ye uyarlanan `Sporda Güdülenme Ölçeği` ve Akın (2007)' de tarafından geliştirilen Özgüven Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 21.00 paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın nicel aşamasındaki anket verilerinin çözümlenmesinde istatistiksel yöntem olarak, Çoklu Regresyon analizi, Pearson momentler çarpımı korelasyon katsayısı tekniği, bağımsız t testi ve tek yönlü varyans analizi yapılmıştır.Araştırmadan elde edilen bulgulara göre durumluk, sürekli kaygı ile özgüven ve güdülenme düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sürekli kaygı düzeyi ile özgüven düzeyinin iç özgüven boyutunda cinsiyet değişkeni arasında anlamlı farklılık görülürken, lise türü ve spor branşı, bağımsız değişkenlerinin özgüven (iç özgüven, dış özgüven) alt boyutları arasında, lise türü ve spor branşı bağımsız değişkenlerinin ise güdülenme (içsel güdülenme, dışsal güdülenme ve güdülenmeme) alt boyutları arasında da anlamlı farklılıkların olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ortaöğretim öğrencilerinin özgüven ve güdülenme düzeylerinin durumluk, sürekli kaygılarını anlamlı düzeyde yordadığı belirlenmiştir. Bu sonuçlardan hareketle, ortaöğretim öğrencilerinin özgüven, güdülenme ve durumluk, sürekli kaygılarının olumlu yönde etkili olabilecek bazı unsurlara sahip olabilmeleri açısından, spor müsabakalarına katılmaları önerilir.

The purpose of this study is to investigate the relationships between motivation, self- confidence levels and instant, trait anxiety of secondary education students. The other purpose of this study is to investigate the relationships between instant, trait anxiety and self-confidence and motivation levels and some demographical variables (gender, type of high school, sports branch, sports branch and sports category). In research, survey model is used from quantitative research designs which is often used within descriptive research method. Population of this study consisted of students who study at high school in Adıyaman city center participated in inter high-school sports competitions on 2015-2016 education season. Sample of this study consisted of 856 athletes. 61% of these athletes were male (522) and 39% were female (334). In data collection personal data form, Instant and Trait Anxiety Inventory which was developed by Spielberger et al (1970) and adopted to Turkish by Le Compte and Necla Oner (1983), and Motivation in Sports Scale which was developed by Pelletier et al. (1995) and adopted Turkish by Kazak (2004) and Self-confidence Scale developed by Akın (2007) were used. SPSS 21.00 package programme was used in the analysis of research data. Multiple regression analysis, Pearson product-moment correlation coefficient, independent t test and one way variance analysis were used in quantitative phase of research.According to the findings obtained from research, it was determined that there was negative relationship between self-confidence and motivation, and instant-trait anxiety sub-dimensions. While a significant difference is seen between gender variable in inner self-confidence dimension and trait anxiety level, there were also significant differences between motivation sub-dimensions of type of high school and sports branch sub-dimensions and self-confidence sub-dimension of independent variables In addition it was determined that secondary education students significantly predicted self-esteem, motivation, instant-trait anxiety. From this point of view, students are suggested to join sports competitions in order to have some Factors which will be positively effective for their instant-trait, self-confidence and motivation