Benliğin kariyer araştırma öz-yeterliğini yordayıcı rolü: Öz-aşkınlık, öz-bilinç, öz-kontrol ve öz-yönetim

Abstract

Bireyin kariyerini etkileyen birçok durum ve değişken vardır. Bireyin kariyerini etkileyen değişkenlerin bazılarının benlik ile ilişkili kavramların olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın temel amacı üniversite öğrencilerinin öz-aşkınlık, öz-bilinç, öz-kontrol ve öz-yönetimlerinin kariyer araştırma öz-yeterliklerini yordayıcı rolünü incelemektir. Ayrıca bu çalışmada üniversite öğrencilerinin kariyer araştırma öz-yeterliklerinin cinsiyet, sınıf düzeyi, üniversiteye giriş tercih döneminde tercih danışmanlığı alıp almama, kariyer planı yapmış olup olmama, kariyer gelişimini destekleyici etkinliklere katılıp katılmama değişkenlerine göre incelenmesi amaçlanmaktadır.Araştırma tarama modeline uygun olarak tasarlanmıştır. Çalışmanın araştırma grubu, iki devlet üniversitesinin iktisadi ve idari bilimler fakültelerinde öğrenim görmekte olan 1278 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma grubunda 492 erkek ve 786 kız öğrenci yer almaktadır. Araştırmada Kariyer Araştırma Öz-yeterliği Ölçeği, Öz-aşkınlık Ölçeği, Öz-bilinç Ölçeği, Öz-kontrol ve Öz-yönetim Ölçeği ile kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Veriler analizlerden önce birtakım kontrollerden geçmiş ve analizlerin çeşitli varsayımları test edilmiştir. Araştırma verilerinin normal dağılıma uygun olduğu görülmüştür. Araştırma soruları t¬-testi, ANOVA, korelasyon ve çoklu regresyon analizi ile test edilmiştir.Araştırma sonuçlarına göre üniversite öğrencilerinin öz-aşkınlıklarının, öz-kontrol ve öz-yönetim becerilerinin, içsel öz-farkındalıklarının, görünüm bilinçliliğinin kariyer araştırma öz-yeterliklerini pozitif yönde ve sosyal anksiyetenin negatif yönde anlamlı olarak yordayıcıları olduğunu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca üniversite öğrencilerinin kariyer araştırma öz-yeterliklerinin tercih danışmanlığı alıp almamaya, kariyer planı yapmış olup olmamaya, kariyer gelişimini destekleyici etkinliklere katılıp katılmamaya göre anlamlı bir farklılık gösterdiği saptanmıştır. Son olarak üniversite öğrencilerinin kariyer araştırma öz-yeterliklerinin cinsiyete ve sınıf düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular kuramsal bağlamda tartışılmış ve diğer araştırmalarla karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak araştırmacılar ve uygulayıcılar için bazı önerilerde bulunulmuştur.

There are many situations and variables that affect an individual's career. Some of the variables that affect the individual's career is thought to be associated with the concept of self. The main purpose of the present study is to examine the predictive role of career search self-efficacy in self-transcendence, self-consciousness, self-control and self-management in university students. It is also aimed to examine the career research self-efficacy of university students according to the gender, class level, whether to get vocational counseling during university entrance, whether to make a career plan or not, participation in promoting career development activities variables in this study.The study was designed in accordance with the survey model. The study's research group consists of 1278 students studying in the faculties of economics and administrative sciences of two state universities. There were 492 male and 786 female students in the study group. Career Search Self-efficacy Scale, Self-transcendence Scale, Self-consciousness Scale, Self-control and Self-management Scale and personal information form were used in the research. The data were checked some controls before the analyzes and various assumptions of the analyzes were tested. It was decided that the normal distribution of research data was appropriate. The research questions were tested by t-test, ANOVA, multiple regression analysis with Pearson moment product correlation coefficient technique.According to the results, it is concluded that university students' self-transcendence, self-control and self-management skills, internal state awareness, appearance consciousness are significant predictors of career search self-efficacy in the positively and social anxiety in the negatively. It was determined that university students had a significant difference in career search self-efficacy compared to whether to get vocational counseling during university entrance, whether to make a career plan or not, participation in promoting career development activities. It was also found that the career search self-efficacy of university students did not show any significant difference regarding to gender and class level. The findings were discussed in the theoretical context and compared with the other studies made. Finally, some suggestions have been made for researchers and practitioners.