Coğrafya eğitiminde 5E modeli ile zenginleştirilmiş kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram öğrenimine ve eleştirel düşünme becerisine etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı: Coğrafya eğitiminde `Dünya'nın Şekli ve Hareketleri` konusunda öğrencilerin kavram yanılgılarını tespit ederek, 5E modeli ile zenginleştirilmiş kavram karikatürlerinin kavram öğrenimine ve eleştirel düşünme becerisine etkisini incelemektir. Ayrıca yapılan çalışma sonucunda öğrencilerin `Dünya'nın Şekli ve Hareketleri` konusunda yer alan kavramları öğrenme düzeyleri ve kavram karikatürleriyle ilgili öğrenci görüşlerinin belirlenmesi de amaçlanmıştır. Coğrafya eğitiminde, kavram yanılgıların tespiti; kavramların, kavram karikatürleri ile öğrenilmesi yönünde çalışmaların yeterli olmadığı görülmektedir. Bu nedenden dolayı, bu araştırmanın coğrafya eğitimi alanına katkı sağlayacağı öngörülmektedir. Araştırmanın, soyut kavramların yoğun olduğu `Dünya'nın Şekli ve Hareketleri` konusu ile yapılacak olması araştırmanın önemini artırmaktadır. Bu çalışmada `Dünyanın Şekli ve Hareketleri` konusuna yönelik kavramların öğrenilmesi, kavram karikatürleri kullanılarak sağlanmıştır. Bu amaçla `Coğrafya eğitiminde 5E modeli ile zenginleştirilmiş kavram karikatürlerinin öğrencilerin kavram öğrenimine ve eleştirel düşünme becerisine etkisi nedir?` sorusuna cevap aranmıştır.Yapılan bu çalışmaya Trabzon ili, Ortahisar ilçesinde yer alan Çağlayan Adnan Menderes Anadolu Lisesinde öğrenim gören öğrenciler katılmıştır. Dünya'nın şekli ve hareketleri 9. Sınıf coğrafya konu kapsamında olmasından dolayı araştırmamızın örneklemini 9. Sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Okulumuzda, her biri 32 kişiden oluşan toplam 64 öğrencili A ve B şubeleri bulunmaktadır. Bu iki sınıftan A Şubesi yapılan kura sonucunda deney grubu, B şubesi ise kontrol grubunu olarak belirlenmiştir. Konu, deney grubuna 5E Modeline göre hazırlanmış, ders planında yer alan kavram karikatürleri ile; kontrol gruplardaki öğrencilere ise sadece 5E Modeli ile hazırlanmış ders planına göre işlenmiştir. Çalışma öncesi ve sonrasında veri toplamak amacıyla öğrencilere uygulanan ölçek ve formların sonuçları nitel ve nicel analizlerle ortaya konulmuştur. Araştırmada ön test - son test kontrol gruplu karma desen kullanılmıştır. Araştırmanın verileri `Kavram Sorgulama Formu`, `Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği (EMI)`, `Kavramsal Anlama Ölçeği` ve `Kavram Karikatürleri Yarı Yapılandırılmış Görüş Formu` uygulamaları ile toplanmıştır.Araştırmadan elde edilen verilerin analizi sonucunda, öğrencilerin `Dünya'nın Şekli ve Hareketleri` konusunda kavram yanılgıları olduğu belirlenmiş, kavramsal anlama düzeyleri arasında anlamlı bir farklılık bulunmazken eleştirel düşünme becerileri arasında anlamlı bir farklılık olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, deney grubunda yer alan öğrencilere uygulanan yarı yapılandırılmış görüşme formları sonucunda, öğrencilerin 5E Modeli ile zenginleştirilmiş kavram karikatürleri öğrenme yönteminin, öğrenme sürecine ve öğrenmelerine olan etkilerine ilişkin olumlu görüşlere sahip oldukları tespit edilmiştir. Sonuç olarak gerçekleştirilen bu araştırmanın coğrafya öğretim programında, 5E Modeli ile zenginleştirilmiş kavram karikatürleri öğrenme yönteminin kullanılmasının etkileri üzerine literatüre katkı sağlayacağı ve konuyla ilgili yapılacak olan yeni çalışmalara ışık tutacağı düşünülmektedir.Anahtar Sözcükler: Coğrafya Eğitimi, Kavram Karikatürleri, Dünya'nın Şekli ve Hareketleri

The aim of this study is to determine students' misconceptions and examine the effects of concept cartoons,enriched with 5E models, on concept learning and critical thinking skills during the process of the topic of ``the shape and movements of the Earth` in Geography education. It is also aimed to determine the students's views about the levels of learning concepts and concept cartoons in the topic of `the shape and movements of the Earth`.It has been found out that determining misconceptions is not enough to teach concepts by means of concepts cartoons. For this reason, it is thought that this study can contribute to the field of geography education.The study chosen as `the shape and movements of the Earth`,in which there are many abstract concepts,emphasizes the importance of the research. In this study, the concepts of `The Shape and Movements of the Earth ` have been taught by means of concept cartoons. For this purpose, an answer has been searched for the question `What is the effect of concept cartoons on students' concept learning and critical thinking skills while learning of `The Shape and Movements of the Earth `enriched with 5E Models?This study has been carried out with the students who study at Çağlayan Adnan Menderes Anatolian High School in Ortahisar, Trabzon. As the topic of `the shape and movements of the Earth` is in the curriculum of the 9th class geography subject, the students of our research are the 9th grade students. There are 64 students of 9th grade , in our school , half of whom is in class 9/A and the rest is in class 9/B.By drawing lots Class A has been identified as experimental group and Class B as a control group.The subject has been taught to experimental group with concept cartoons in the lesson plan prepared according to 5E Model while the same subject has been tought to control group only according to lesson plan prepared with 5E Model.To collect data before and after the study, the outcomes of measurements and forms applied to students have been revealed with qualitative and quantitative analyzes.Mixed pattern with pre - test and post - test control group has been used in the study. The data of the study has been collected with the applications of ` Concept inquiry form`, `Critical Thinking Tendency Scale (EMI)` , `Conceptual Understanding scale ` and `Concept Cartoon Semi-structured Opinion Form`.As a result of the analysis of the data obtained from the research, it has been found out that there are misconceptions in the topic of `the shape and movements of the Earth` and that there is no difference between the students' achievement levels whereas it has been found out that there is a significant difference between students' critical thinking skills. Moreover after semi-structured interwievs with students in the experimental group, it has been found out that students have positive viewpoints about the effects of the learning method of concept cartoons enriched with 5E Models on their learning .As a result, it is thought that this research will contribute to the literature on the effects of using the learning method of concept cartoon enriched with 5E Models in the geography curriculum and this will also lead the new studies about the subject.Keywords: Teaching Geography, Concept Cartoons, Shape and Movements of the Earth