Ranitidinein plasebo ile mukayeseli olarak plazma total lipit, total kolesterol ve trigliserid düzeylerine etkileri

Abstract

- 46 - ÖZET Bu çalışmada Gastroenteroloji Bilim Dalında yatırılarak tedavi gören ve gastroenteroloji polikliniğinde takip edilen ranitidine kullanımının mutlaka endike olduğu ve ranitidine verilen 13 hasta ile ranitidine kullanımının mutlaka endike olmadığı ve plasebo verilen 7 hasta birbiri ile mukayese edilerek serum total lipit, total kolesterol ve trigliserid düzeylerinin değişimleri incelenmiştir. Ranitidine verilen 13 hastadan l'i kadın, 12'si erkektir ve en genci 14, en yaşlısı ise 73 yaşında olup yaş ortalaması ise 39'dur. Bu hastaların biri mide ülseri, onbiri duodenum ülseri ve biride hem mide hem de duodenum ülserine sahipti ve hemen hepsi gastro-intestinal sistem kanaması ile müracaat etmişti. Bu gruptaki hastalara tedavi olarak 4 hafta süre için P.O. günde 300 mg ranitidine verilmiştir. Placebo grubundaki 7 hastadan 3'ü kadın, 4'ü erkektir ve en genci 24, en yaşlısı ise 55 olmak üzere yaş ortalaması 43'tür. Bu hastalardan 3'ü duodenum ülseri, 3'ü akut gastrit ve biri de peptik özofajit'e sahipti. Bu gruptaki hastalara 4 hafta süreyle P.O. placebo verilmişti. Her iki gruptaki hastalar içinde benzer bir diyet uygulaması tatbik edilerek, beslenme alışkanlığının serum lipit şekilleri üzerindeki olumsuz etkilerinin önlenmesi amaçlanmıştır. Her iki grupta da 4 haftalık tedavi süresinin başında ve sonunda alınan serum açlık kan örnekleri değerlendirilmiştir.- 47 Ranitidine ile yapılan 4 haftalık uygulama sonunda total lipit ve triglise- rid düzeylerinde bir değişiklik olmazken (P>0,05), ranitidine kullanımı ile total kolesterolde anlamlı bir artış olmuştur. Ranitidine ile tedaviden önce total kolesterol: 220,07 + 31,99(Smg) iken 4 haftalık period sonunda : 258,30 + 67,15 (tmg)'e yükselmiştir. Fark anlamlı bulunmuştur (P<0,02). Placebo ile verilen grupta ise 4 haftalık uygulama sonunde gerek total kolesterol gerekse de total lipit ve trigliserid düzeylerinde anlamlı değişme olmamıştır(P>0,05). Tüm sonuçlar ve istatistik! değerlendirmeler tablo: 3'te gösterilmiştir. Yine bir Hj-reseptör antogonisti olan cimetidine'in HDL-kolesterolde artışa neden olduğu bildirilerek(8,9,10), cimetidine ve plasebo ile mukayeseli olarak ranitidine' in HDL-kolesterolü yükseltmediği iddia edilmiştir(ll,12,13,14). Bizim çalışmamızda ise ranitidine' in plazma total kolesterolünü yükselttiği gösterilmiştir; ancak bunun HDL-kolesterolde bir artışın iştirakiyle olup olma dığı meçhuldür. Ranitidine ile serum total kolesterolündeki artışın mekanizması bu gün için açık olmamakla birlikte cimetidine'e atfedildiği gibi, H~-reseptör blokerlerinin antiandrojenik etkilerinden kaynaklanabileceği veya doğrudan H^-reseptör blokajı na bağlı olabileceği ihtimal dahilindedir(8,9,10,ll,12,13,14,51,83,84). Yol açan mekanizma ne olursa olsun aterogenez yönünden hiperkolesteroleminin önemi nedeniyle IL-blokerlerinin ve özellikle ranitidine' in daha dikkatli olarak kullanılması gerekecektir.