Exchange rate changes and manufacturing profits in Turkey

Abstract

ÖZET DÖVİZ KURLARINDAKİ DEĞİŞİMLERİN İMALAT SANAYİ KAR MARJLARINA ETKİLERİ Son zamanlarda, gerek ülkemizde gerekse dünyada en çok tarşılan konulardan biri döviz kurlarının değişiminin reel sektöre nasıl yansıdığı ve nasıl etkiler gösterdiğidir. Bu çalışmadan, döviz kurundaki değişimlerin Türk İmalat sanayi kar marjlarına etkilerini araştırmış bulumaktayız. Öncelikle, bu çalışmanın ön kısmında ekonomi literatüründeki tüm kur değişimlerinin yabancı piyasalardaki fiyatlara etkisi ve ihracatçı firmalarının kur riskini göz önüne alarak yürüttükleri fiyatlandırma politikalarını araştırmış bulunmaktayız. Çalışmanın ikinci kısmında, bu literatürdeki teori ve kavramları içine alarak Türk İmalat Sanayisi için bir model oluşturmuş bulunmaktayız ve bu model ile birlikte Türk ihracatçı firmalarının Türk Lirasındaki değişimler karşısında kar marjlarını nasıl koruduklarını analiz etmiş bulunmaktayız. Araştırmamızın sonuçlarına göre, Türk ihracatçı firmaları, döviz kurlarındaki değişimlerini yabancı piyasadaki malların fiyatlarına direkt yansıtmadıkları ortaya çıkmıştır. Bir başka değişle, Türk ihracatçı firmaları ürettikleri malların rekabet edebilme ve kar marjlarım korumak amacı ile kur oranındaki değişimi fiyatlarına yansıtmak (pass-through) yerine, piyasalara göre fiyatlandırma (PTM) yaptıkları ortaya çıkmıştır. Oysa, Japonya, Almanya ve ABD gibi diğer gelişmiş ülkelerde bu fiyatlandırma politiklan taban tabana zıt görülmektedir. Bu ülkelerin ihracatçı firmaları, döviz kurunun değişimlerini ihracat fiyatlarına yansıtarak, kur riskinden kurtulma yoluna gitmişlerdir. Bu sonuç, Türkiye'nin tekstil dahil olmak üzere belli başlı imalat sektörlerinde küçük ülke varsayımını kanıtlamıştır. Ama buna rağmen döviz kuru değişimleri, ihracatçıların TL bazındaki kar marjlarını (yurtdışı ve yurtiçi satışlarından elde ettikleri) doğrudan etkilediğini söyleyebiliriz.

ABSTRACT THE EXCHANGE RATE CHANGES AND MANUFACTURING PROFITS IN TURKEY BEGÜM AKIŞ Master of Business Administration Supervisor: Associate Prof. Dr. Turan EROL This study examines the extent of pass-through in export prices and emphasizing the relative importance of pricing-to-market effect on Turkish manufacturing profits. All firms, especially the exporters, must make a pricing decision when exchange rate changes. So, this study tests how Turkish exporters are responding to the conflicting objectives of mamtaining stable profit margins and stable export sales when the value of TL fluctuates. Keywords: exchange rates, pass-through, pricing to market, manufacturing profits.