Çocukluk çağı tüberküloz enfeksiyonunda T lenfosit altgrupları

Abstract

68 ÖZET Çocukluk çağı tüberküloz enfeksiyonunun farklı klinik tiplerin de hücresel immün sistem araştırılmıştır. Bu amaçla T lenfosit, T4 ve T8 lenfosit sayısal değerleri monoklonal antikorlar kullanılarak belirlenmiş tir. Lenfosit, T ve T lenfosit alt grupları sayısal değerlerinin tüberküloz enfeksiyonunun klinik tabloları, PPD ile değerlendirilen geç aşırı deri duyarlılığı yanıtı ve kemoterapi ile ilişkisi araştırılmıştır. Çalışma grubuna yaş dağılımı 1 yaş ile 14 yaş 3 ay arasında de ğişen 26 yeni tanı konulmuş tüberkülozlu hasta alınmıştır. Kontrol grubuna yaş dağılımı 1 yaş 4 ay ile 13 yaş 5 ay arasında değişen 14 sağlıklı çocuk alınmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde tüberkülozlu hastaların tedavi öncesi ve tedavinin 8. haftasında saptanan lenfosit, T lenfosit, T4 ve T8 lenfosit değerleri kontrol grubu değerleri ile ve tedavi öncesi ve sonrası değerle ri kendi aralarında karşılaştırılmıştır. İkinci bölümde ise tüberkülozlu hastalar Lenzini sınıflamasına göre reaktif ve nonreaktif olmak üzere iki gruba ayrılarak veriler karşılaştırılmıştır. Üçüncü bölümde ise PPD ile değerlendirilen geç aşırı deri duyarlılığı yanıtı ile lenfosit, T lenfosit ve alt grupları arasındaki ilişki incelenmiştir. Aktif tüberkülozlu hastaların tedavi öncesi lenfosit, T lenfosit ve T8 lenfosit değerleri ile kontrol grubu değerleri arasında anlamlı fark69 bulunmamıştır. T4 lenfosit değerleri ise tüberkülozlu hastalarda anlamlı olarak düşük bulunmuştur (p<0.05). Tedavinin 8. haftasında elde edilen veriler ile kontrol grubu arasında anlamlı fark saptanmamıştır. Tüberkü lozlu hastaların tedavi öncesi ve tedavinin 8. haftasında elde edilen de ğerler karşılaştırıldığında ise yine anlamlı fark bulunmamıştır. Lenzini sınıflamasına göre reaktif gruba giren akciğer tüberkü lozlu hastalar ile nonreaktif gruba giren milier ve menenjit tüberkülozlu hastaların verileri karşılaştırıldığında; nonreaktif grubun lenfosit, T len fosit ve alt grup değerleri anlamlı olarak düşük bulunmuştur (p<0.05). Hastaları geç aşırı deri duyarlılığı yanıtına göre iki gruba ayır dığımızda lenfosit, T lenfosit ve altgrup değerleri arasında fark saptan mamıştır. Sonuç olarak aktif tüberküloz enfeksiyonunda hücresel immun sistemde baskılanma olduğu ve bu baskılanmanm ağır klinik tablolarda daha çarpıcı olduğunu söyleyebiliriz. Bu bulgu da tüberküloz enfeksiyo nunun ağır tablolarında basil ve antijen yükünün daha fazla olması ile açıklanabilir. Lenfopeninin bu tip tablolarda daha belirgin oluşu, enfla- masyon alanlarına T4 lenfositlerin büyük oranda göç etmesine bağlıdır. PPD deri testi hücresel immünitenin in vivo değerlendirilmesinde kulla nılan bir yöntemdir. Hastalarımızı PPD yanıtı (-) ve ( + ) olarak iki gru ba ayırdığımızda lenfosit, T lenfosit ve altgrup değerleri arasında anlam lı fark bulunmamıştır. Bu sonuçta PPD yanıtının (-) veya ( + ) oluşunun sayısal değerlerden çok büyük olasılıkla geç aşırı deri duyarlılığından so rumlu T lenfosit altgrubunun fonksiyon bozuklukları ile birlikte olup ol madığının araştırılması gerektiğini düşündürmektedir. Henüz bilinen yöntemlerle geç aşırı deri duyarlılığından sorumlu T lenfosit altgrubunu belirlemek ve fonksiyonlarını incelemek mümkün değildir.