Parsiyel hepatik rezeksiyon sonrası gelişen karaciğer rejenerasyonuna 5-fluoruracilin etkisinin araştırılması (Deneysel çalışma)

Abstract

Karaciğer rejenerasyonu bir çok yönüyle deneysel çalışmalara model olmaktadır. Deneysel çalışmalardan elde edilen sonuçlar özellikle in-vitro şartlarda yapılanlar, insan rejenerasyon sürecine ilişkin çıkarımlar yapılmasına olanak sağlar. Sıçanların deneysel çalışmalarda kullanılması prosesin tüm boyutları ile kontrol edilmesini sağlar. Geçmişte bir çok model karaciğer rejenerasyonu ile birlikte denenmiştir, önceleri morfolojik ve ultrasütrüktürel çalışmalar ile karaciğerin rejenerasyon sürecine ilişkin bilgiler edinilmiştir, sonraları immunhistokimyasal boyama teknikleri kullanılarak moleküler düzeyde bilgiler öncekilerinin üstü ne bina edilmiştir. Çok çeşitli eksternal ve internal maddelerin karaciğer rejenerasyonuna olan etkileri de ilgi konusu olmuştur. İnsanlarda çeşitli sebepler ile karaciğer rezeksiyonları yapılmakta dır. Geniş rezeksiyonlar sonrası rejeneratif süreç deneyimizde olduğu gibi tetiklenmektedir. Sirotik olmayan ve primer yada sekonder tümör hücreleri ile istila edilmemiş karaciğerlerde rejeneratif kapasitede sorun olmamakta dır. Kanser cerrahisinde immün sistemin üstündeki yükü hafifletmek amacını da güden primere ek olarak karaciğerin metastatik tumoral kitleleri de rezeke edilmektedir. Kemoterapötikler çoğu kez cerrahi iyileşmeyi takiben ama, karaciğer rejenerasyonu tamamlanmamışken uygulanır ( insanda karaciğer rejenerasyonu en erken 3 ayda tamamlanır ). Bundan yola çıkarak en çok kullanılagelen drog olan 5-FU' i seçerek çalışmamızı planladık. Benzer bir çalışmanın 1978 yılında yapılmış olduğunu ama, 5-FU kullanım metodunun farklı olduğunu gördük. Aradan geçen 20 yıla yakın zamanda eklenen bilgiler ışığında, 5-FU' in farmako kinetiği ve dinamiği göz önüne alınarak, rejenerasyon prosesi ile muhtemel etkileşimleri tasarlandı.67 önemli bir parametre olarak AgNOR' un kendine özgü etkileşimi ve diğerleri ile ilişkisi ayrı konuydu. Birinci basamak çalışma olarak planladığımız deneyimizde 5-FU' in karaciğer rejenerasyonunu ortamda olduğu müddetçe baskıladığı, engellediği, duraksattığını tespit ettik. Bu yönüyle önceki benzer çalışma ile farklı bir sonuç değildi. Fakat ortamdan elimine oldukça duraksattığı hücre siklüsünün dolayısı ile rejenerasyon sürecinin tekrardan baskıdan kurtulmuşçasına re bound etki gibi yoluna devam ettiğini tespit ettik. Tabii çalıştığımız hepato- sitler sirotik olmayan sağlıklı, nutrisyonel desteği tam hepatositlerdi. Bu yüzden birinci basamak çalışma olarak adlandırdık.