Akut Eroziv Gastrit`in koruyucu tedavisinde Sukralfat, Omeprazol, Famotidin ve Octreotide`nin etkileri

Abstract

43 ÖZET Erezyondan muskularis mukozaya kadar derinleşen lezyonları anlamaktayız. Gerek stres ülser, gerek NSAID'lara bağlı gerekse etanolle oluşan akut erezyonlarda klinikopatolojik tablo aynı olmasına karşın, olu şum mekanizmaları ve buna bağlı olarak uygulanacak proflaksi farklı olmaktadır. Stres erezyonlar aside bağımlı, NSAID'larla oluşanlar asid yar dımlı, etanolle oluşanlar ise asidden bağımsız oluşan erezyonlardır. Mide mukozası kendine yönelen zararlı etkenlere karşı belirli bir savunma mekanizmasına sahiptir. Bu savunma mekanizmasına MUKO ZAL DEFANS adı verilir. Mukozal defansın kompenetleri; intraluminal asid, mukus-bikarbonat bariyer, yüzey aktif fosfolipid örtü, sürekli ve hızlı epitelizasyon, mukozal kan akımı, intraluminal PG'ler, enterik sinir siste mi ve mukozal savunma hücreleridir. Bu komponentlerden birinin ya da birkaçının zaafı epitel tabakada yırtılmaya ve sonuçta erezyona neden olur. Sukrakfat, omeprazol, famotidin ve octreotid peptik ulkus tedavi sinde, yoğun bakım ünitelerinde stres kanamalarının önlenmesinde, NSA ID'larla oluşan erezyonların tedavi ve proflaksisinde kullanılan popüler ilaçlardır. Sukralfat asid ve peptik aktiviteyi önleyerek PG düzeyini arttıra rak, omeprazol gastrik asid inhibisyonuyla ve mukozal kan akımını arttıra rak etkin proflaksi sağlarlar. Famotidin ve octreotid ise güçlü asid inhibis-44 yonuna karşı mukozal kan akımını ve intraluminal PG konsantrasyonunu azalttıklarından etanolle oluşan AEG (Akut Eroziv Gastrit) proflaksisinde etkisiz kalırlar. Deneysel çalışmamızda, 200-250 g ağırlığında Sprangue-Dawley cinsi sıçanlara, 24 saat aç bırakıldıktan sonra, intragastrik serum fizyolo jik, sukralfat, omeprazol ve famotidin verildi. Octreotide s.c. uygulandı. Bu uygulamadan 1 saat sonra yine intragastrik yolla % 96 yoğunlukta eta nol tatbik edildi. 5 saat sonra sakrifiye edilen hayvanların mideleri çıkartı lıp intragastrik içerik Hb ve protein tayini için ayrıldı. Protektif etki; mak- roskopik görünüm, mikroskopik görünüm (Histopatolojik inceleme), intra gastrik Hb ve protein tayini yapılarak değerlendirildi. Her grup serum fiz yolojik verilen grupla ve kendi aralarında istatistiksel açıdan karşılaştırıl dı. Etanolle oluşturulan mukozal erezyona karşı sukralfat ve omepra- zolün; famotidin ve octreotide'e oranla daha güçlü proflaksi sağladığı sap tandı.