Bir mimara ait konut tasarımlarının mekan sentaksı yöntemiyle analizi

Abstract

Mekan Sentaksı, insan yapımı çevrenin mekansal dokusunu incelemek için geliştirilmiş, teori ile desteklenen teknikler bütünüdür. Bu çalışmada mekan sentaksının bina ölçeğinde kullanım alanları, sağladığı olanaklar ve sınırlamalar araştırılmıştır. Hipotezin sınandığı bölümde, Türkiye Mimarlığı'nın öncü temsilcilerinden Yılmaz Sanlı'nın 40 yılı aşkın bir süre içinde tasarladığı tek aile konutları kronolojik olarak 3 farklı dönemde toplanmış ve mekan sentaksı metoduyla analiz edilmiştir. Analiz sonunda aynı örneklem içinde yer alan mekansal modellerde ortak eğilimler ve kendine özgü kurallar dizisi, bir başka deyişle, `genotipler' belirlenmiştir. Elde edilen bulguların değerli bir mimarın tasarımları üzerinde konuşmak üzere zengin bir bilgi birikimi oluşturduğu, ve araştırma ve uygulama, bilim ve tasarım ilişkisini dillendirecek deneysel bir yaklaşımın ortaya konduğu düşünülmektedir. Buna benzer araştırmalar ile Türkiye'de hızla gelişen konut mimarlığı için kapsamlı bir bilgi tabanı oluşumunun sağlanacağına inanılmaktadır.

Space Syntax encompasses a set of techniques supported by theories for the analysis of the spatial structure of man-made environment. In this study, the application areas, the benefits, and the limitations of space syntax method are searched. In the case study where the hypothesis is tested, the single-family houses designed by one of the outstanding Turkish architects Yılmaz Sanlı are grouped in three periods and analyzed by this method. Findings of the analysis show that there are common tendencies and sets of rules that define genotypes in the three samples. It is believed that by the means of the syntactic data obtained in the analysis, a comprehensive range of knowledge is acquired to talk about the architecture of this highly-valued architect. Besides, an experimental approach that brings `research? and `practice?, `science? and `design? together is presented. It is also argued that similar studies can create a rich database for the fast developing housing design in Turkey.