Çıkmalı bir binada çerçeve süreksizliğinin incelenmesi ve performans düzeyi ile göçme güvenliğinin belirlenmesi

Abstract

Günümüze kadar meydana gelen depremler, can ve mal kayıplarına neden olmuştur. Bu kayıpların sebebi ise; genelde, yapıların statik olarak depreme dayanıklı olmamasından ileri gelmektedir. Mevcut binaların çoğunluğu, zemin kat üzerine çıkmalar oluşturularak inşaa edilmiştir. Bazı binalarda sadece mimari görüntü açısından bazen de arsa darlığından düzensiz ve kullanışsız çıkmalar yapılmaktadır. Çıkmalar çevre çerçeve kirişlerinde süreksizlik meydana getirmektedir ve binalardaki deprem hasarında büyük rol oynamaktadırlar.Mevcut binaların depreme karşı güvenilirliğinin olup olmadığının kontrolü TDY'07 Bölüm 7 ?Mevcut Binaların Değerlendirilmesi ve Güçlendirmesi? kısmında açıklanmıştır. TDY'07 de mevcut binaların değerlendirilmesinde ?Doğrusal Elastik Yöntem? ve ?Doğrusal Elastik Olmayan Yöntem? olmak üzere iki yol vardır.TDY'07 Bölüm 7' de belirtilen yöntemler kullanılarak, kapsamlı bir alanda performans analizi yapmak; maliyet, zaman ve gerekli personel ihtiyacını karşılama açısından epey külfetlidir. Bu sebeple; bir binanın göçme güvenliğinin hızlı bir şekilde belirlenmesi amacıyla çeşitli ön değerlendirme yöntemleri geliştirilmiştir. Göçme riski taşıyan binalar öndeğerlendirme yöntemleri ile bina analizi yapılmadan hızlı bir şekilde ayırt edilebilmektedir. Bu yöntemlerden birisi olan P25 yöntemi ile göçme güvenliği hızlı ve güvenilir bir şekilde tayin edilebilmektedir.Bu çalışmada çıkmasız ve çıkmalı olmak üzere tasarlanmış mevcut 6 katlı bir bina Türk Deprem Yönetmeliği 7. Bölüm' de verilen bilgiler kullanılarak çözülmüş, iki durumda performans analizleri yapılmıştır. Performans hesabında Doğrusal Elastik Yöntemlerinden birisi olan ?Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi? kullanılmıştır. Böylece binalarda oluşturulan çıkmaların, binaların deprem performansını nasıl etkilediği gözlemlenmiştir. P25 hızlı değerlendirme yöntemi ile göçme riskinin olup olmadığı belirlenmiştir. Son olarak elde edilen sonuçlar tartışılmıştır.

Earthquakes which occurred until today, had caused big loss of life and property. Generally, these losses are mainly due to the structures that are not statically earthquake resistant. The majority of the existing buildings were built with overhangs above the first floor. Most of those buildings with erratic and unusable overhangs are built only in terms of architectural images and scarce of land. Overhangs create perimeter frame discontinuity and play a major role in building damage during earthquakes.The procedure to determine reliability of existing buildings against earthquakes control is described in TEC?07 Chapter 7. There are two ways in evaluating of existing buildings: ?Linear Elastic Method? and ?Non-Linear Elastic Method?.To make a comprehensive field performance analysis by using the method described in TEC?07 Chapter 7, is quite burdensome to supply the cost, time and required personnel. Therefore; various preliminary assesment methods have been developed to determine collapse safety of a building. So that, the buildings that have risk of failure can be distinguished quickly. One of these recent methods is P25 Method, with which the collapse safety of RC buildings can be determined quickly and reliably.In this study, the performance analyses of an existing six-storey building have been carried out with and without overhangs, using proposed method in the code. ?Equivalent Seismic Load Method? which is one of the linear elastic method is used in performance calculation. Thus, the effect of the overhang created in buildings and how it affects the performance of the building during earthquakes have been observed. P25 rapid assessment method was applied on each one of the buildings also to determine whether the building has total collapse risk. Finally, the obtained results are discussed.