Günümüz Türkiye sinemasında gerçekçilik eğilimleri

Abstract

Bu çalışmada, geçmişten bugüne sanatta/sinemada gerçekçilik üzerine süregelen tartışmalardan hareketle, günümüz Türkiye sinemasından çeşitli örnekler çerçevesinde sinemasal gerçekçilik tartışması yürütülmüş, Türkiye sinemasının güncel örneklerindeki farklı gerçekçilik eğilimleri mercek altına alınmıştır. Bugünün Türkiye sinemasındaki gerçekçi yönelimler, farklı yönetmenlerce var edilen filmlerde, farklı biçimlerde görünür olmaktadır; araştırma, bu noktadan hareketle günümüzde sinemasal gerçekçiliğin geçerliliği ve önemi üzerinde duran, tek boyutlu, sınırları belirli, kısıtlayıcı bir gerçekçilik anlayışına karşı gerçekçi anlayışın türlü tarzlarda var olabileceğini vurgulayan bir niteliktedir. Ayrıca çalışmada, gerçekçilik teorisinin temel metinleri ile birlikte, dijitalleşme/yeni medya teknolojileri ve gerçekçilik ilişkisi ile ilgili güncel tartışmalara da değinilmektedir.Birinci bölümde, sanatta gerçekçiliğe dair farklı düşünceler geliştirmiş ve sinemada gerçekçilik tartışmalarını da beslemiş olan G. Lukács, B. Brecht, W. Benjamin, T. W. Adorno gibi düşünürlerin fikirleri kapsamında kuramsal çatı oluşturulmuştur. İkinci bölümde gerçekçi sinema teorisine dair klasik (Bazin, Kracauer, Zavattini vb.) ve güncel (Manovich, Casetti, Stam, Rodowick vb.) kuramlar/kuramcılar, akımlar, yönetmenler ve filmleri ele alınmış, geçmişten günümüze film çalışmaları içerisinde geliştirilen fikirler üzerinde durulmuştur. Üçüncü ve son bölümde, ilk iki bölümde değinilen fikirlerden hareketle Türkiye sinemasından güncel filmler mercek altına alınmış, gerçekçilik ile kurdukları farklı ilişkiler sorunsallaştırılmıştır. Örneklem olarak seçilen filmler ise Kış Uykusu (Nuri Bilge Ceylan, 2014), 11'e 10 Kala (Pelin Esmer, 2009), Abluka (Emin Alper, 2015), Ben O Değilim (Tayfun Pirselimoğlu, 2014) ve Sarmaşık (Tolga Karaçelik, 2015)'tır.

In this study, starting from the ongoing discussions on realism in art/cinema from past to present, a discussion of cinematic realism was carried out within the framework of various examples from today's Turkish films, and different realism tendencies in current examples of Turkish cinema were scrutinized. Realistic tendencies in today's Turkish films are visible in different forms in films made by different filmmakers; from this point on, the research emphasizes that the realistic understanding may exist in various styles which can be in the opposition of the mainstream realistic understanding of one-dimensional, boundary and restrictive which dwells on the validity and importance of cinematic realism. In addition, together with the basic texts of the theory of realism, current discussions on the relationship between digitalization/new media technologies and realism are also mentioned in this study.In the first chapter, a theoretical framework was constructed within the scope of the thoughts of thinkers such as Lukács, Brecht, Benjamin and Adorno, who developed various thoughts on realism in art and fed the discussions of realism in cinema. In the second chapter, classical (Bazin, Kracauer, Zavattini etc.) and current (Manovich, Casetti, Stam, Rodowick etc.) theories/theorists on realistic cinema theory, thoughts, filmmakers and their films are discussed, and the ideas generated in film studies from past to present are deliberated. In the third and last chapter, today's Turkish films are scrutinized, and the relationships they established with realism are problematized. The films which selected as samples are Kış Uykusu (Nuri Bilge Ceylan, 2014), 11'e 10 Kala (Pelin Esmer, 2009), Abluka (Emin Alper, 2015), Ben O Değilim (Tayfun Pirselimoğlu, 2014) and Sarmaşık (Tolga Karaçelik, 2015).