N. G. Çernişevski`nin `Nasıl Yapmalı?` isimli eserinde ütopya ve gerçeklik

Abstract

Büyük düşünce ve sanat adamı olarak tanınan Nikolay Gavriloviç Çernişevski, 19. yüzyıl Rusya'sına gerek kaleme aldığı eleştirel makaleleri gerekse de ortaya attığı felsefi görüşleriyle damgasını vurmuştur. Çocukluğunu geçirdiği Saratov'da büyük bir yoksulluk içinde yaşayan yazar, özellikle çocukluğu boyunca halkı gözlemleme imkânı bulmuş, üniversite yıllarında ise Rusya'nın mevcut toplumsal düzenini korumaya yönelik düşüncelerin dayatıldığı eğitim sisteminin getirdiği zorluklara tanık olmuştur. Toplumu kurtaracak tek şeyin bilim ve yenilik olduğunu düşünen Çernişevski'ye göre Rus halkı büyük bir devrimi beklemektedir ve bu devrim ancak kendini özellikle bilim alanında geliştirmiş yeni insanlar tarafından yapılabilecektir. Bu bağlamda Çernişevski, bilgi ve düşüncenin gücüne inanan yeni insanları ile toplumsal değişimin ilk adımını Nasıl Yapmalı? isimli eserinde atmıştır. Yazarın, dönemin diğer eserlerinden farklı olarak kahramanlarını soylu insanlar yerine emekçi insanlardan oluşturması ve yenilikçi düşüncelerini bu kahramanları vasıtasıyla anlatması sebebiyle eserini sosyalist gerçekçi bir roman olarak değerlendirilmiştir. Yazarın eserinde yansıttığı gerçeklik, dönemin Rusya'sındaki yozlaşmanın esas sebebi olarak görülebilir ve yazar bu yozlaşmış gerçeklikten kurtuluşu eserde kurduğu ütopya vasıtasıyla anlatır. Baskıcı rejimin oluşturduğu sert duvarları yıkacak bu ütopyada işlenen kadın özgürlüğü, eğitim ve evlilik gibi motifler yazarın sahip olduğu devrimci düşüncelerin temelini oluşturur. Tez çalışmamızda da bu bilgiler ışığında bahsi geçen eserde yaratılan ütopyanın diğer edebi eserlerde yer verilen ütopyalardan farkı ortaya koyulacak, dönemin gerçek sorunlarına çözüm olarak yaratılan yeni insanların romanda işleniş tarzı ve bu romanın siyasi bir enstrüman olarak kullanılmasının sebepleri incelenecektir.Anahtar kelimeler: Rus edebiyatı, Gerçeklik, Ütopya, Nasıl Yapmalı? Çernişevski

Nikolai Gavrilovich Chernyshevsky, known as the great man of thought and art, made his mark on Russia in the nineteenth century with his critical articles and philosophical ideas. In Saratov, where he spent his childhood, he had the opportunity to observe the people living in a great poverty, and in the university years he witnessed the difficulties brought about by the education system in which. the ideas to preserve current social order According to Chernyshevsky, who thinks that the only thing that will save the society is science and innovation, the Russian people expect a great revolution and this revolution can only be made by new people who have developed themselves. In this context, Chernyshevsky took the first step of social change with his new people who believed in the power of knowledge and thought in his novel of What Is to Be Done?. The author is considered a socialist realistic novel because, unlike other works of the period, his heroes are composed of working people instead of noble people and he explains his innovative thoughts through these heroes. It is possible to see the reality that the author reflects in his work as the main cause of the corruption in Russia, and the author explains the emancipation from this corrupt reality through the utopia that he established in his novel. Motives such as women's freedom, education, and marriage are the basis of the revolutionary ideas that the author has in this utopia that will tear down the rugged walls of the repressive regime. In the light of this information, the utopia created in the mentioned work will be different from the utopias in other literary works and the reasons of the new people created as a solution to the real problems of the period in the novel and the reasons of using this novel as a political instrument will be examined.Key words: Russian Literature, Reality, Utopia, Whats to Be Done?, Chernyshevsky