Ferrorezonans olgusunun anlaşılması ve engellenmesi için alınabilecek önlemlerin irdelenmesi: dağıtılmış enerji üretim sistemlerinde ferrorezonans

Abstract

Lineer olmayan, diğer geçici olaylara oranla daha uzun süreli olan Ferrorezonans Olgusu, alternatif akım sistemlerinde kapasitif yapılar ile lineer olamayan endüktansların bir arada bulunmaları hali mevcut iken sistemde meydana gelen düzensiz anahtarlamalar sonucunda oluşabilen bir durumdur. Sonuç olarak aşırı gerilim ve aşırı akımlar oluşturur. Aşırı akımlar yalıtımları zorlayarak delebilirken aşırı akımlar da ısınma neticesinde sistem bileşenlerinin yalıtımlarının kaybına neden olabilir.Güç ve gerilim ölçü transformatörleri bu nedenlerle hasar görebilmekte ya da tamamen kullanım dışı kalabilmektedir. Yine bu cihazların yok olması halinde yüklerin de enerjisiz kalabilmesi mümkündür.Tez çalışmasında, ferrorezonans olgusunun teorik altyapısı verilmiş, olguyu etkileyen faktörler ve olguyu engellemek amacıyla alınabilecek önlemler irdelenmiştir. Bu çalışmalar benzetimler ile desteklenmiş ve özel durum olarak giderek yaygınlaşmakta olan dağıtılmış enerji üretimi tesislerinin iletim ya da dağıtım seviyelerinde sisteme dahil olması halinde ferrorezonansa yatkınlık incelenmiştir. Bu sistemlerin olgudan daha az etkilenebilmeleri açısından önlem önerileri sunulmuştur.

Ferroresonance is a non-linear phenomenon which occurs in alternating current systems in which capacitive and non-lineer inductances are included in the same time and started by an unproper switching. This transient is relatively longer than other energy system transients. As the results of the phenomenon over voltage and over current waves occurs. Over voltages have the probability to make the insulation of system components to fail in short time period while over voltages can results with same failure by the way of over heating. Especially power and voltage transformers sometimes become damaged or totally mulfactioned. Additionally, customers are affected because of a failure of any device on a line.During the thesis, the theorical base of the phenomenon is described, factors affecting or damping the results of the phenomenon is discussed. Discussions are supported by simulation. As a special investigation susceptibility of distributed generation systems which are increasing with a high rate of connection to the grid through distribution and transmission to be affected by ferroresonance.Measures are introduced against ferroresonance not only for distribution and transmission systems but also for the distributed energy generation systems.