Beyin ışınlamalarında hipokampus dozunun nörokognitif fonksiyonlara etkisinin araştırılması

Abstract

AmaçBeyin metastazları ya da primer tümörler nedeniyle radyoterapi gören hastalarda, tedavi öncesinde sağlıklı kontrol gruplarına göre bilişsel bozukluklarının olup olmadığının belirlenmesini ve radyoterapinin akut ve subakut dönemlerinde farklı hipokampüs dozlarına bağlı olarak nörokognitif fonksiyon değişikliklerinin saptanmasını amaçlayarak bu çalışmayı planladık.Materyal MetotÇalışmamıza, 04.01.2013-08.04.2013 tarihleri arasında kliniğimize başvuran, primer beyin tümörü, profilaktik kranial ışınlama ve soliter beyin metastazı tanısı olan 15 yeni tanı almış hasta alındı. DVH de sağ, sol ve bilateral hipokampüs dozlarının maximum değeri, volumün %10 %20 %30 %40 %50 %80 ve %100 ünün aldığı doz dağılımı incelendi. Bütün katılımcılar uzman nöropsikolog eşliğinde hafıza fonksiyonlarını değerlendiren nörokognitif testlere tabi tutuldu. Testler tedavi öncesinde 1 defa, tedavi sonrasında 1,5. ve 4. aylarda olmak üzere 2 defa toplam 3 kez uygulandı. Her hasta için aynı yaş grubu, cinsiyet, benzer eğitim ve sosyodemografiye sahip olan 15 sağlıklı kontrol grubu alındı. Yapılan hafıza testleri doz volüm histogramıyla korelasyonları araştırıldı.SonuçBaşlangıçta yüksek olan anksiyete puanları 4. ayda belirgin düşme göstermiştir. Bu da hastalarda artan dikkat bozukluğuyla olan ilişkisini önemsiz hale getirmiştir. Hastaların depresyon ölçeklerinde artış izlenmemiştir. Hipokampüs hasarının göstergelerinden biri olan uzaysal konum algısında tedavi öncesine göre 4. ayda görülen belirgin düşüş dikkat çekicidir. Yine hipokampüs hasarına bağlı kısa süreli ve uzun süreli belleği ölçen testlerde en belirgin düşüş 4.ayda gözlemlenmiştir.Bütün bu verilere dayanarak nörokognitif fonksiyon bozuklukları sadece hipokampüsün radyasyonla olan ilişkisine bağlı olmadığını görmekteyiz. Ancak başlangıçta bozuk olsa bile radyoterapi sonrası NKF'ların kötüleşmesi bize uzun yaşam beklentisi olan seçilmiş hasta grubunda hipokampüsü korumanın fayda sağlayacağını göstermektedir.

ObjectiveDetermining the presence of neurocognitive disorders in control groups with their pre-treatment healthy status and identifying variations in neurocognitive functions as a result of different hippocampus doses during the acute and sub-acute periods of radiotherapy in patients receiving radiotherapy due to either brain metastases or primary tumors. Methods and Materials:The study was carried out with 15 patients admitted to our clinic between 04.01.2013-08.04.2013 who had newly been diagnosed with primary brain tumor, prophylactic cranial irradiation and with solitary brain metastasis. Right, left and bilateral hippocampal values' maximum value were examined at volume's 20% 30% 40% 50% 10% 80% and 100% distribution of the doses. All participants completed neuropsychological tests assessing memory function in the presence of expert neuropsychologists. Tests were conducted once time before treatment, and twice at 1,5 months and 4 months after treatment, totaling to 3 times. Each patient was evaluated with a health control group of 15 with similar age, gender, education and socio-demography. The memory tests were correlated with dose volume histograms.ResultsAnxiety scores that were initially high showed a significant decrease at 4 months thus reducing correlation with attention deficit. An increase in the order of depression was not observed. There was a notable decrease in the 4th month in the ability for perception of spatial location which is an indicator of hippocampus damage. Tests measuring short and long term memory loss as a function of hippocampus damage showed a sudden drop at the 4th month. The results of this study demonstrated that neurocognitive dysfunction is not solely influenced by hippocampus' relationship with radiation. The result of worsening of post-radiotherapy NCF demonstrated that protecting the hippocampus is beneficial in patients with long life-expectancy.