Mirza Şefi Vazeh`in şiirlerinde dil, üslup ve muhteva incelemesi

Abstract

Çalışmanın ilk bölümünde, Azerbaycan Edebiyatının önemli şahsiyetlerinden biri olan şair, maarifçi ve hattat, Mirza Şefi Vazeh'in hayatı, edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgiler verilmiştir. İkinci bölümde şairin kaleme aldığı 130 şiir şekil bakımından incelenmiş; nazım birimleri, ölçü, tekrarlar, kafiye düzeni, ve edebi sanatlar açısından tespit edilmiştir. Üçüncü bölümde şiirler muhteva bakımından değerlendirilmiş ve alt başlıklar halinde sınıflandırılmıştır. Şiirlerde sevgiliye olan derin aşk, hakikat, kadın özgürlüğü, dini hurafelere tenkit gibi muhtelif konular işlenmiştir. Dördüncü bölümde dil ve üslȗp üzerinde durulmuş; şairin şiirlerinde kullandığı kelimelerin türleri, miktarları tespit edilmeye çalışılmıştır. Kelime türleri; adlar, özel adlar, sıfatlar, zamirler, zarflar, edatlar, bağlaçlar, fiiller, fiilimsiler, ikilemeler ve deyimler şeklinde ele alınmıştır. Beşinci bölümde tezimizin esas malzemesini oluşturan şairin 130 şiiri Azerbaycan Türkçesi'nden Türkiye Türkçesine aktarılmıştır. Azerbaycan edebiyatının önemli şairi Mirza Şefi Vazeh'in hayatının ve şiirlerinin incelendiği tezimizde, sonuç bölümünde tezimizden elde edilen bilgiler verilmiştir. Çalışmanın sonunda şairin şiirlerinde yer alan kelimelerden oluşturduğumuz sözlük bulunmaktadır.

In the first part of the study, information about the life, literary personality and works of Mirza Shafi Vazah, poet, educator and calligrapher who is one of the most important figures of Azerbaijani Literature was given. In the second chapter, 130 poems written by the poet were examined in terms of figüre, verse units, measurements, repetitions, rhyme order, and literary arts were determined. In the third chapter, the poems are evaluated in terms of content and classified into sub-headings. In poems, subjects such as deep love, truth, women's freedom, criticism of religious superstitions, are discussed. In the 4th chapter, it was emphasized on the language and style, the types of the words used in the poet's poems, their amounts were tried to be determined and shown in the table. Vocabulary types, names, special names, adjectives, pronouns, adverbs, prepositions, conjunctions, gerunds and infinitives, dilemmas and idioms are discussed. In the fifth chapter, 130 poems of the poets materials form the basis of our thesis was transferred from Azerbaijan Turkish to Turkey Turkish. In the thesis that the life and works of Mirza Şefi Vazeh, the important poet of Azerbaijani literature, were examined, the result section was given information obtained from our thesis. At the end of the study, we have a dictionary of the words in the poets poems.