Florya, Sarıyer, Kumköy ve Şile (İstanbul) istasyonlarının sıcaklık parametrelerinin trend analizi

Abstract

İklim ve iklim parametrelerinde meydana gelen değişimler üzerine yapılmış olan çalışmaların sayısı son yıllarda artmıştır. İklim parametreleri arasında en değişken yapıya sahip olan sıcaklık üzerinde yapılan analizler önemli bir yere sahiptir. Araştırmanın konu kapsamı, ''Florya, Sarıyer, Kumköy ve Şile İstasyonları Sıcaklık Parametrelerinin Trend Analizi'' olarak belirlenmiştir. Bu bağlamda İstanbul ilinde bulunan Kumköy, Florya, Sarıyer ve Şile istasyonlarının 1940-1979 / 1979-2018 ve 1940-2018 yıllarını kapsayan sıcaklık verileri 3 farklı periyoda ayrılarak incelenmiştir. Çalışma sahası içerisindeki istasyonların sıcaklık verilerinin uzun yıllar içerisinde eğilim gösterip göstermediği saptanarak var olan trendlerin yönü, boyutu ve şiddetinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmayı önemli kılan; şehirleşmenin ülkemizde en hızlı yaşandığı erlerden biri olan İstanbul'da, şehirleşme ve sanayileşme faaliyetlerinin iklim parametrelerinden sıcaklık üzerindeki etkisini ortaya koymasıdır. İklim ve diğer verilerin düzenlenmesi ve parametrelere ait tablo, grafik ve şekillerin oluşturulmasında Microsoft Excel 2016 ve IBM SPSS 23 programlarından yararlanılmıştır. Google Earth görüntülerinden yararlanılmıştır. Trend analizleri için Trend Analysis for Windows adlı yazılım programı kullanılmıştır. Çalışma kapsamında kullanılan istatistiki yöntemlerde verilerin öncelikle tanımlayıcı istatistikleri yapılmıştır. Bundan sonra Kolmogorov-Smirnov testi ile normallik dağılımları yapılarak verilerin normal dağılmadığı görülmüştür. Sıcaklık verilerinin aralarındaki farkın belirlenmesi için Kruskal-Wallis H testi yapıldıktan sonra korelasyon analizi için Spearman Rho yöntemi kullanılarak aralarındaki ilişki saptanmıştır. Sıcaklık parametrelerinin eğilim analizleri için Mann-Kendall, Spearman Rho ve Sen testi ile eğilim yönleri belirlenmiştir. Şehirleşmenin daha az olduğu 1940-1979 yıllarını kapsayan periyotta Mann-Kendall ve Spearman'ın Rho test analiz sonuçlarına göre yıllık ortalama sıcaklıklarda Florya ve Şile istasyonlarında eğilimler saptanamazken, Sarıyer ve Kumköy istasyonlarında ise negatif yönlü eğilimlerin olduğu görülmüştür. Mevsimlik olarak incelendiğinde ilkbaharda sadece Florya istasyonunda pozitif yönlü eğilim saptanmıştır. Diğer kalan istasyonlarda ise trend söz konusu değildir. Yaz mevsiminde Sarıyer ve Kumköy istasyonlarında negatif eğilimlerin olduğu görülmektedir. Sonbahar ve kış mevsimlerinde ise genel olarak bütün istasyonlarda bir eğilim yoktur. 1979 -2018 yıllarını kapsayan periyotta ise tüm istasyonlarda yıllık olarak pozitif yönde kuvvetli bir eğilim saptanmıştır. Ayrıca mevsimlik olarak tüm istasyonlarda da pozitif yönde kuvvetli bir eğilim görülmektedir 1940-2018 yılları arasında ortalama sıcaklık verilerinde yıllık olarak tüm istasyonlarda pozitif yönde kuvvetli eğilim görülürken, mevsimlik olarak da tüm istasyonlarda pozitif yönde eğilim olduğu tespit edilmiştir.1940-2018 yıllarını kapsayan periyotta nüfus ve şehirleşmeye bağlı olarak sıcaklıklarda genel olarak artışların olduğu görülmüştür. Florya, Şile, Kumköy, Sarıyer istasyonlarında yıllık, ilkbahar ve yaz dönemlerinde sıcaklıkta kuvvetli yönde artışlar bulunmaktadır. Şehirleşmenin artmasıyla meteorolojik istasyonların şehir içerisinde kalması sıcaklık ölçümlerini etkilemiş ve beraberinde kuvvetli eğilimlere yol açmıştır. Anahtar Kelimeler: Sıcaklık, Trend Analizi, Mann-Kendall, Spearman Rho, Sen Trend Eğim Testi, Coğrafya.

The number of studies on changes in climate and climate parameters has increased in recent years. Temperature parameter has an important place among the analysis of the most of the climate parameters,.The topic of the study is selected as `Trend Analysis of Temperature Parameters of Florya, Sarıyer, Kumköy and Şile Station`. In this context, temperature data of Kumköy, Florya, Sarıyer and Şile stations in İstanbul province covering the years 1940-1979 / 1979-2018 and 1940-2018 were examined by separating them in 3 different periods.It was aimed to determine the direction, size and severity of the current trends by determining whether the temperature data of the stations within the study area show a trend over many years. Istanbul is one of the most rapidly urbanized in our country, and the effects of urbanization and industrialization activities on the temperature of the climate parameters are very important to study that makes the present study very significant. Microsoft Excel 2016 and IBM SPSS 23 programs were used for the regulation of climate and other data and the creation of tables, graphs and figures for the parameters. Google earth images were used to compare the past and present extent of the city. Trend Analysis for Windows software was used for trend analysis.Descriptive statistics of the data were made according to the statistical methods used within the scope of the study. Besides, normality distributions were made by Kolmogorov-Smirnov test as the data were not distributed normally. Kruskal-Wallis H test was used to determine the difference between the temperature data. The correlation was determined using Spearman Rho method for correlation analysis. For the tendency analysis of temperature parameters, trend directions were determined by Mann-Kendall, Spearman Rho and Sen test.According to the results of Mann-Kendall and Spearman's Rho test analysis, no trend in annual average temperatures was observed in Florya and Şile stations during the period of 1940-1979 as urbanization was less while negative trends were observed in Sarıyer and Kumköy stations. Seasonal analysis revealed a positive trend only in Florya station in spring. In the other remaining stations, the trend is out of the question. In summer, negative trends were observed in Sarıyer and Kumköy stations. In autumn and winter there was generally no trend at all stations.During the period covering 1979-2018, a strong positive trend was observed in all stations annually. In addition, a strong positive trend was observed in all stations.It was found that there was a positive trend in all stations annually in the average temperature data between 1940-2018 while there was a positive trend in all stations in seasonal terms.It has been observed that the temperatures generally increase due to the population and urbanization in the period covering the years 1940-2018. There is a strong increase in the temperature in annual, spring and summer periods in Florya, Şile, Kumköy and Sarıyer stations. The meteorological stations, once outside the city, were stayed in the city with the increase in urbanization, and affected the temperature measurements and led to strong tendencies.Key Words: Temperature, Trend Analysis, Mann-Kendall, Spearman Rho, Sen Trend Slope Test, Geography.