Spinal kord yaralanmalı depremzedelerde fonksiyonel durum, depresyon, yaşam kalitesi, sosyal destek ve psikososyal uyumun değerlendirilmesi

Abstract

Rehabilitasyondaki yeni gelişmeler ve biyopsikososyal modelin ortaya çıkması, SKY rehabilitasyonunda öncelikli hedef olarak fiziksel fonksiyonu iyileştirmekten çok yaşam kalitesi ve topluma uyumu artırmaya odaklanılmasına yol açmıştır. Bu çalışmada 1999 yılında gerçekleşen Gölcük depreminde SKY gelişen bireylerin demografik verileri ile depresyon, anksiyete, yaşam kalitesi, algıladıkları sosyal destek ve psikososyal uyumlarının değerlendirilmesi amaçlandı. Ayrıca bulgular deprem dışı nedenlerle SKY gelişen hastaların sonuçlarıyla karşılaştırıldı.Gölcük depremi sonrası 1999 yılında SKY gelişen ortalama yaşı 42.5±12 olan 27-63 yaş aralığındaki 10'u kadın 14'ü erkek 24 paraplejik hastaya ulaşıldı. Depremzede ve deprem dışı SKY grubunda çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçütü, psikososyal uyum ve Beck depresyon skorlarında istatistiksel olarak anlamlı herhangi bir farklılık saptanmadı (p0.05). SF-36 alt skorlarından fiziksel fonksiyon deprem dışı SKY'lilere göre depremzedelerde daha düşük (p=0.05), genel sağlık algısı (p=0.01) ise daha yüksek olarak saptandı.Depremzede SKY'li hastalar; daha fazla oranda lezyon seviyesi altında ağrı (%80'e karşılık %40) (p=0.047), cinsel yaşamda daha fazla oranda problem (%50'ye karşılık %5) (p=0.003), ASIA bozukluk skalasına göre daha alt nörolojik seviyede yaralanma, yaralanma sonrası daha fazla oranda psikiyatrik destek alma (%75'e karşılık %50) ve deprem dışı SKY'li gruba göre daha az iş hayatına dönme oranlarına sahipti (%17 ye karşılık %30) (p=0,017). Çalışmamız Türkiye'de Gölcük depremi sonrası SKY gelişen hastaların demografik özellikleri ile birlikte nörolojik seviye, yaşam kalitesi, depresyon, algılanan sosyal destek ve psikososyal uyumunu değerlendiren ve deprem dışı SKY grubu ile karşılaştıran ilk çalışma olması nedeniyle önemlidir. Depremzede SKY'liler daha fazla ağrı, daha fazla cinsel sorun ve daha az iş sahibi olmaları göz önünde tutularak rehabilitasyon programı düzenlenmelidir

Spinal cord injury (SCI) is a cause of disability affecting patient's physical, social, cognitive and emotional functions. New developments in rehabilitation and invention of bio-psychosocial evaluation model of disability resulted in improvement of quality of life and adaptation to the society rather than improvement physical functional status, which is primary goal.This study aims evaluation of depression, anxiety, quality of life, social support and psychosocial adaptation perception in persons who had SCI following Gölcük earthquake in 1999. Also these findings were compared to with non-earthquake SCI patients.We identified 24 paraplegic patients (14 men, 10 women) who had SCI with mean age of 42.5±12, ranging from 27 to 63. The difference between social support measurement perception, psychosocial adaptation and Beck depression scores were not earthquake victims with SCI and control group statistical significant (p=0.05). SF-36 scores for physical functioning were lower in non-earthquake SCI patients than in earthquake victims. Patients with earthquake SCI had more pain in below lesion (%80 versus %40) (p=0.047), had more sexual problems (%50 versus %5) (p=0.003), had lower employment rate (% 17 versus %30), had lower neurological level according AIS and got more psychiatric support (%50 versus %75) than non- earthquake SCI patients.Our study is important because it is the first analysis comparing neurologic level, quality of life, depression, perceived social support and psychosocial adaptation in earthquake SCI patients to those of non-earthquake SCI patients. Rehabilitation program must be compose while keeping in mind that people with SCI due to earthquake have more pain, sexual problems and higher unemployment rate