Yoğun bakım yatışında metabolik asidozun tanımı ve varlığının mortaliteye etkisinin retrospektif olarak araştırılması

Abstract

Bu çalışmada, iki yıllık sürede yoğun bakıma yatışı yapılan olguların asit baz bozukluklarının tanılanması, görülme sıklığının saptanması, alt tiplerinin belirlenmesi, farklı yöntemler ile tanılanan metabolik asidozlar arasındaki sıklık farklılıkları ve tanılanan asit baz bozuklukları ve alt gruplarının mortalite ile ilişkilerinin kıyaslanması amaçlandı.Belirlenen süre içinde verileri eksiksiz 1103 olgu retrospektif olarak incelendi. Tüm hastaların yaş, cinsiyet, YB kalış süresi, öngörülen ve gerçekleşen mortalite oranları, AKG ve biyokimya parametreleri kaydedildi. Hastalar, AKG larındaki pH, BE, PaCO2 ve HCO3 değerleri kullanılarak asit baz bozuklukları açısından sınıflandırıldı. Çalışmanın standardı olarak BE < -2 kriteri kullanıldı. Farklı yöntemler ile metabolik asidoz tanılaması için; pH (pH < 7,35); pH ve HCO3 birlikte (pH < 7,35 ve HCO3 < 24 mmHg); pH ile pCO2 birlikte (pH < 7,35 ve pCO2 < 45 mmHg) ve güçlü iyon farkı (SID) ( Na – Cl < 42) hesaplamaları kullanıldı. Metabolik asidoz alt grubu AG ve albümine göre düzeltilmiş AG kullanılarak yüksek veya normal anyon açıklı metabolik asidoz olarak sınıflandırıldı. Tüm hasta grubu değerlendirildiğinde mortalite oranı % 23, 93 saptandı. En sık asit baz bozuklukluğu olarak metabolik asidoz saptandı. Çalışma kriterine göre hastaların % 56,1 inde metabolik asidoz saptanırken, fizikokimyasal yöntemle değerlendirmede bu oranının daha yüksek olduğu (% 74) görüldü. Tanımlayıcı yaklaşımla incelendiğinde pH, pH ve PaCO2 ile pH ve HCO3 kriterlerine uygun olguların sırasıyla %36,7, %20,7 ve %32,8 oranında olduğu saptandı. Sonuç olarak; en sık metabolik asidoz görüldüğü ve farklı tanılama kriterleri ile MA görülme sıklığının ve mortalite oranlarının anlamlı değiştiği saptandı. Anyon açığının düzeltilerek kullanılması ile tanılamanın değiştiği gözlendi.

The goal of this retrospective study is to evaluate correct identification of metabolic acidosis on ICU admission and the effect of its existence on the mortality rates during the ICU stay. We reviewed patient records from a two-year period to identify the existing acid-base disturbances, determine their frequencies and subgroups, compare how the diagnostic criteria influence these numbers and finally to correlate patient mortality with identified acid-base disturbances and their subgroups. 1103 patients with complete data were included. We recorded demographic data, diagnosis on admission, the length of ICU stay, arterial blood gas analysis results and biochemical parameters, predictive mortality and mortality rates. The standard for identification of metabolic acidosis in this study was a base excess (BE) less than -2. Other diagnostic criteria to identify metabolic acidosis for comparison involved pH (pH < 7.35), pH and HCO3 (pH < 7.35 and HCO3 < 24), pH and PaCO2 (pH < 7.35 and PaCO2 < 45 mmHg) and strong ion difference (SID = Na-Cl < 42). We divided metabolic acidosis into high anion gap and normal anion gap subgroups based on the anion gap (AG) and AG corrected for albumin. The mortality rate of all patients was %23,93. The most frequent observed acid base disturbance was metabolic acidosis (24.38%). When using `BE < -2` criteria we observed 56,2% metabolic acidosis, whereas physiochemical approach yielded a much higher rate if 74%. When we used the defining approach with criteria of pH, pH and PaCO2 or pH and HCO3 the diagnosis rates were %36.7, %20.7 and %32.8. As a summary, the most frequently observed acid-base disturbance in the ICU was metabolic acidosis. The frequency of metabolic acidosis diagnosis varied significantly depending on the chosen criteria. The mortality rate for each metabolic acidosis criteria differed significantly as well. We observed that the subgrouping of metabolic acidosis could change when using AG corrected for albumin levels.