Karabük üniversitesi öğrencilerinin toplumsal cinsiyet eşitliğine ilişkin tutumlarına ve bu tutumlarının belirleyicilerine yönelik bir değerlendirme

Abstract

Bu araştırmada, Karabük Üniversitesi'nde lisans düzeyinde öğrenim gören öğrencilerinin toplumsal cinsiyet eşitsizliğine yönelik tutumlarının ve bu tutumlarının belirleyicilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Kesitsel tipte planlanan araştırmanın evrenini, 2014-2015 öğretim yılında Karabük Üniversitesi'nde lisans düzeyinde eğitim gören 29157 öğrenci oluşturmuştur. Örnek büyüklüğü, Epi-İnfo-7 StatCalc Programı'nda Güven Aralığı % 99, prevalans % 50 ve hata payı % 0.5 değerleri kullanılarak 649 olarak hesaplanmıştır. Örnek grup cinsiyete, fakülte/yüksekokullara ve sınıflara orantılı olarak dağıtıldıktan sonra her fakülteyi ve yüksekokulu temsilen birer bölüm seçilmiştir. Soru formları, dersliklerde hazır bulunan öğrencilerle yüz yüze görüşme yoluyla uygulanmıştır. Araştırma grubunu 323 kadın, 208 erkek olmak üzere 830 öğrenci oluşturmuştur. Tanımlayıcı istatistikler, yüzde dağılım ve ortalama (X̄) ± standart sapma (SS) biçiminde özetlenmiştir. Verilerin analizinde Bağımsız İki Grup Ortalaması, ANOVA, Kruskal Wallis ve Pearson Korelasyon testleri uygulanmıştır. Yaklaşık üçte ikisi (% 61.1) erkeklerden oluşan araştırma grubunun toplumsal cinsiyet rolleri tutum ölçeği (TCRTÖ) toplam puanı 136.1±21.8 olup, ölçeğin alt boyutlarına göre puan ortalaması eşitlikçi cinsiyet rolü için 32.8±5.7, kadın cinsiyet rolü için 23.9±6.1, evlilikte cinsiyet rolü için 32.6±5.4, geleneksel cinsiyet rolü için 24.8±6.1 ve erkek cinsiyet rolü için 22.0±4.5'dir. Araştırmada öğrencilerin TCRTÖ puanı arttıkça dini tutum ölçeği puanı azalmakta olup, dindarlık düzeyi fazla olan kişiler daha az eşitlikçi tutum sergilemektedir. Kültür ölçeği alt boyutları ve TCRTÖ arasında yapılan değerlendirmelerde, TCRTÖ puanı arttıkça yatay toplumculuk ve yatay bireycilik puanlarının da arttığı, dikey toplumculuk ve dikey bireycilik puanlarının ise azaldığı saptanmıştır. Eşitliğe önem veren öğrenciler, toplumsal cinsiyet rollerine karşı daha eşitlikçi tutumu sergiler iken, hiyerarşiye önem veren öğrenciler daha fazla geleneksel tutuma sahiptir. Bu çalışma öğrencilerin toplumsal cinsiyet rollerine karşı tutumumun sosyodemografik, kültürel ve dini özelliklerinden etkilendiğini göstermektedir. Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin ortadan kaldırılması için, toplumdaki farklı gruplara yönelik araştırmaların sayısının artırılması ve eşitsizlik ile mücadele stratejilerinin geliştirilmesi gereklidir.

In this research, evaluation is aimed at the attitudes of students studying at bachelor's degree at Karabük University on gender inequality and the determiners of these attitudes. The universe of study planned in cross-sectional type consists of 29157 students who studied at bachelor's degree at Karabük University in the 2014-2015 educational year. Sample size is calculated as 641 through Epi-Info-7 StatCalc software by considering confidence interval as 99%, prevalence as 50%, margin of error as 0.5%. After the sample group is placed proportionally according to gender, faculty and grades, one department is chosen in the name of each faculty and college. Descriptive statistics are summarized in percentile distribution and mean (X̄) ± standard deviation (SD). Question forms are applied to the students who are ready in the classrooms through face to face interview method. Independent two-sample, ANOVA, Kruskal Wallisand Pearson Correlation tests are applied during analysis of data.The total score of the Gender Role Attitude Scale (GRAS) of the research group consisting of about two thirds (61.1%) men is 136.1±21.8. The mean score according to the subscales of the scale is 32.8±5.7 for the egulitarian gender role, 23.9 ± 6.1 for the female gender role, 32.6±5.4 for the marriage gender role, 24.8±6.1 for the traditional gender role and 22.0±4.5 for the male gender role. As the gender role attitude scores of the students increase, the points of religious attitude scale decrease and those with higher religiosity also show less equalitarian attitudes. In the evaluations made between the culture scale's subscales and the GRAS, it is found that as the GRAS score has increased, the scores of horizontal individualism and horizontal collectivism have increased and vertical collectivism and vertical individualism scores have decreased. While equal-minded students exhibit a more egalitarian attitude towards gender roles, students with hierarchical emphasis have more traditional attitudes. This study shows that students' attitudes towards gender roles are influenced by the sociodemographic, cultural and religious characteristics. In order to eliminate gender inequality, it is necessary to develop strategies to combat inequality and to increase the number of researches for different groups in society.