Gebelik döneminde preeklampsi tanısı alan kadınlarda risk faktörlerinin belirlenmesi: Hastane tabanlı araştırma

Abstract

Bu araştırma gebelerde preeklampsi gelişimini etkileyen risk faktörlerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı tipte yapılmış bir çalışmadır. Araştırmanın verileri 01 Ağustos 2017–30 Nisan 2019 tarihleri arasında Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde toplanmıştır. Araştırmada gebeliğinde preeklampsi tanısı alan ve doğum sonrası 1. gün içinde olan 150 kadın preeklampsi tanısı almış grubu oluşturmuştur. Gebeliğinde preeklampsi tanısı almamış olan ve doğum sonrası 1. günde olan 150 lohusa preeklampsi tanısı almamış grubu oluşturmuştur. Veriler etik kurul onayı ve izinler alındıktan sonra, araştırmacı tarafından oluşturulan `Preeklampsi Risk Faktörlerini Belirlemeye Yönelik Anket Formu` ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II kullanılarak, yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde frekans dağılımları, bağımsız örneklem t testi, ki-kare testi, fisher's kesin (exact) ki-kare testi, freeman-halton fisher's kesin (exact) ki-kare testi kullanıldı. Tüm analizler için p<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Preeklampsi tanısı almış kadınlar ile preeklampsi tanısı almamış kadınlar arasında ileri yaş, kadının ve eşinin eğitim durumu, gebelikten önceki BKİ, gebelik sayısı, infertilite tedavisi almış olma, gebelik izleminde kan basıncı ölçülmesi, gebelikte düşük tehdidi yaşama, uyku süresi, horlama, uykudan dinlenmiş kalkma, birinci derece akrabasında preeklampsi öyküsü, eşinin annesinde preeklampsi öyküsü, kadında gebelikten önce ve gebelikte tiroit hastalığı varlığı, gebelikte diyabet varlığı, kadının annesinde kalp/damar hastalığı, hipertansiyon ve diyabet varlığı ve kadının babasında hipertansiyon varlığı ile ilgili verilerde istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05). Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeğinin puan ortalaması açısından iki grup arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır. Preeklampsinin erken tanılanması, risk faktörlerinin belirlenerek uygun eğitim ve danışmanlık verilmesi, maternal, fetal ve neonatal mortalite ve morbiditenin azaltılmasında önemlidir. Bu çalışmanın sonuçları preeklampsinin risk faktörlerinin belirlenmesi açısından önemlidir. Kadınların gebelikten önce ve gebeliğin ilk kontrolünden başlamak üzere her izlemde preeklampsi risk faktörleri açısından ebeler tarafından değerlendirilmeleri ve bu konuda eğitilmeleri önerilebilir.Anahtar Sözcükler: Preeklampsi, preeklampsi risk faktörleri, sağlıklı yaşam biçimi davranışları, ebelik

This study is a descriptive study to determine the risk factors affecting the development of preeclampsia in pregnant women. The data of the study was performed between 01 August 2017-30 April 2019 in Ankara Dr. Zekai Tahir Burak Women Health Training and Research Hospital. In the study, 150 women who were diagnosed with preeclampsia during pregnancy and who were in the first day after birth constituted the group diagnosed with preeclampsia. The group consisted of 150 puerperant women who were not diagnosed with preeclampsia during pregnancy and who were not diagnosed with preeclampsia on the first postnatal day. After obtaining the approval of the ethics committee and the institution, the data were collected by face to face interview method using `Questionnaire for Determining Preeclampsia Risk Factors` and Healthy Lifestyle Behavior Scale II. Frequency distributions, independent samples t test, chi-square test, fisher's exact chi-square test, freeman-halton fisher's exact chi-square test were used in the evaluation of the data. For all analyzes, p<0.05 was considered statically significant. Advanced age, educational status of the woman and her husband, BMI before pregnancy, number of pregnancies, having received infertility treatment, measurement of blood pressure in pregnancy follow-up, abortus imminens, sleep time, snoring, resting from sleep, Preeclampsia history of first degree relatives, Preeclamsia history of spouse's mother, presence of thyroid disease before pregnancy and during pregnancy, presence of diabetes during pregnancy, cardiovascular disease in woman's mother, presence of hypertension and diabetes and presence of hypertension in woman's father (p<0.05). No statistically significant difference was found between the two groups in terms of the mean score of healthy lifestyle behaviors scale. Early diagnosis of preeclampsia, determining risk factors and providing appropriate training and counseling are important in reducing maternal, fetal and neonatal martality and morbidity. The results of this study are important to determine the risk factors of preeclamsia. It may be suggested that midwives should evaluate and educate women about preeclampsia risk factors before pregnancy and at every follow-up starting from the first control of pregnancy.Keywords: Preeclampsia, preeclampsia risk factors, healthy lifestyle behaviors, midwifery