The Spatial analysis of public squares in a rapidly changing social setting-Konak square as a case study

Abstract

ÖZ Kent içinde toplanma mekanı olarak meydanlar; toplumsal yaşamı sürdürebilmek için gerekli olan bir araya gelme ihtiyacından doğmuştur. Bu yüzden meydanlar kentsel yaşamda önemli bir yere sahiptir. Zaman içinde diğer kentsel mekanlar gibi meydanlar dini inançlar, toplumun ekonomik ve politik yaşamına ve bireylerin ihtiyaçlarına bağlı olarak bir değişim göstermiştir. Meydanlar her dönemde, toplumsal deneyimlerin sağlanmasında ve kentsel kimliğin oluşumunda önemli bir öğe olarak alınmıştır. Kentsel meydanlar insanların karşılıklı etkileşimi ve iletişimi için etkin bir zemin hazırlar. Bu nedenle kentlerin toplumsal karakterinin ve kültürel kimliğinin belirlenmesinde önemlidir. Kentsel meydanlar spontane toplumsal deneyimler ve çevreyle direkt ilişki içinde olan bir çok insan ilişkisi için uygun bir ortam kurabilir. Bu yüzden, meydanlar modern toplumun tamamen korunaklı mekan anlayışından çok sosyal deneyimlerin için daha çok imkan sağlamaktadır. Çoğu Avrupa kentlerinin tersine kentlerimizde toplumsal deneyimlerin sağladığı kente bir kimlik kazandıran düzenli bir kentsel mekan anlayışı yoktur.Meydanlar toplumumuzda bir ihtiyaç haline gelmesine rağmen, Türk toplumsal yaşamında hızla değişen yapıdan dolayı son dönem kentsel tasarım pratikleri tarafından hala ihmal edilmektedir. Bu sebepten dolayı bu çalışma hızla değişen bir toplumsal yapı içinde meydanların mekansal analizi üzerinde odaklanır. Sonuçta, kentsel tasarımda olduğu kadar toplumumuz içindeki öneminden dolayı `Halk Meydanları` bir çalışma konusu olarak seçilmektedir. Bu araştırma toplumumuzda halk meydanlarına olan ihtiyaçlardan bahsetmeyi de amaçlamaktadır ve meydanların karakteristiklerinin bir analizi doğrultusunda İzmir Konak'ta bir kentsel tasarım projesi içinde bir çalışmayı içerir. ANAHTAR KELİMELER: Meydan, Mekan, Yer, Kamu Mekanları, Plaza, Kentsel Mekan, Kapalılık, Süreklilik, Çeşitlilik, Canlılık, Algı, Mekansal Algı.

ABSTRACT Squares as gathering places in cities have arose from the need for coming together which is necessary for the continuation of social life. Because of this, squares have an important place in urban life. In times, squares like the other urban spaces, have showed a change according to religious beliefs, economic and politic life of society and human needs. In spite of this, squares, in every age, act as an important element to provide social experience and occurrence of city identity. Urban public squares provide an effective ground for human interaction and communication. Therefore, they are important to determine the social character of cities and cultural identity. Urban public squares can establish a proper stage for spontaneous social experience and multiple human relationship in a direct relation with the environment. Because of this, they provide more opportunity for social experience than a barely sheltered place of our so called modern society. In contrast to many European cities, there is not a well established public square understanding which provides social experience and gives an identity to the city in our country. Although the squares have become a necessity for our society due to rapid structural changes in Turkish social life, they are still neglected by our current urban design practices. For, this reason, this study focuses on the spatial analysis of public squares in a rapidly changing social setting. Thus the study area of ` public squares ` is chosen as a research topic because of its importance in our society as well as in urban design. This research also aims to address the need for public squares in our society and contains a study in an urban design project in Konak İzmir through an analysis of the characteristics of the square. KEY WORDS: Square, Space, Place, Public Space, Plaza, Urban Space, Enclosure, Continuity, Diversity, Vitality, Perception, Spatial Perception.