Impacts of partial plans on urban growth case study: Güzelbahçe-Seferihisar axis

Abstract

oz Mevzii imar planlan son yıllarda ülkemizde özellikle metropoliten şehirlerin çeper alanlarında yoğunlaşmaktadır. Tez araştırması, mevzii planların yeni bir kentsel büyüme biçimi yarattığını ve `Kentsel Saçaklarıma` diye adlandırılan bu büyüme biçiminin ülkemizde birçok sosyo-ekonomik ve mekansal problemlere neden olduğunu iddia eder. Bu nedenlerle, bu çalışma esas olarak, mevcut yasal sistemde mevzii planların yerinin saptanarak, mevzii planların uygulama sürecini değerlendirmeyi, mevzii planların neden olduğu mevcut ve potansiyel kentsel problemleri saptamayı ve mevzii planların sınırları içindeki mülkiyet örüntüsündeki değişimleri göstermeyi amaçlamıştır. Bu çalışma, ülkemizde kentin makro planlan dışında uygulanan mevzii imar planlannın kentsel büyüme süreci üzerinde birçok kentsel problemler yarattığını ve kentin plansız ve gelişi-güzel (rastgele) büyümesine neden olduğunu göstermiştir. Yaratılan bu problemler ise esas olarak; sıçramah ve gelişi-güzel kentsel büyüme, dağınık bir kentsel dokunun oluşumu, dağınık kentsel kullanımlann bütünleşme problemleri, istenmeyen kent makroformlan ve sosyo-ekonomik problemlerdir. Aynca bu çalışma, mevcut yasal sistemde mevzii planlara ilişkin yeterli yasal düzenlemelerin olmadığım ve mevzii planlann arazi spekülatörlerinin çıkan için bir araç olarak kullanıldığını da göstermiştir. Tez araştırmasında kullanılan yöntemin, literatür araştırmalarından ve ilgili kamu kurumlanndan elde edilen bilgi ve dökümanlann değerlendirilmesinden ve örnek bir alanda yapılan gözlemlerden oluştuğunu söylemek mümkündür. Anahtar Kelimeler: Mevzii İmar Plam Kentsel Saçaklanma Dağınık Kentsel Doku Gelişi-güzel (Rastgele) Kentsel Büyüme Kentsel - Kırsal Çeper Arazi Spekülasyonu

ABSTRACT In recent years, partial plans become intensive especially, in fringe areas of metropolitan cities in our country. The thesis research alleges that, the partial plans created a new form of urban growth and this form of growth, which is named as `urban sprawl`, caused many socio-economic and spatial problems in our country. For these reasons, this study mainly aims; to evaluate the implementation process of the partial plans by determining the position of the partial plans in the existing legal system; to determine the existing and potential urban problems which the partial plans have caused; and to indicate the changes in landownership pattern within the boundaries of partial plans. This study indicated that, the partial plans, which are carried out outside the boundary of macro plans of the city, create many urban problems on urban growth process and cause unplanned and haphazard growth of the city. These problems are mainly; leapfrog and haphazard urban growth, formation of a dispersed urban grain, integration problems of the scattered urban uses, undesired city macroforms and socio-economic problems. Furthermore, this study also indicated that, there are not sufficient legal arrangements regarding the partial plans in the existing legal system, and these plans are used as an instrument for the benefit of land speculators. The methodology used in the thesis research may said to be composed of literature surveys and evaluation of the knowledge and documents gathered from the related public institutions and observations made in a case study area. Key Words: Partial Plan Urban Sprawl Scattered Urban Fabric Haphazard Urban Growth Urban - Rural Fringe Land Speculation