Eser üzerinde işverenin hak sahipliği

Abstract

Günümüz dünyasında, her ne kadar kanunlarla koruma altına alınsa da uygulamada çalışanların baskın işverenler karşısında daha edilgen olduğu görülmektedir. Bu sebeple çalışanların haklarının bilincinde olmaları çok önemlidir.Eser üzerinde işverenin hak sahipliği konulu bu tez çalışmasında, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'nun 18/II maddesinde yer alan düzenlemenin, analiz edilerek değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu nedenle, üç bölümden oluşan çalışmamızın birinci bölümünde, eser, eser sahipliği, eser üzerindeki hakların hukuki işlemlere konu olması, eserin miras yoluyla intikali açıklanmıştır. Sonrasında eser üzerinde işverenin hak sahipliğini düzenleyen FSEK md. 18/II hükmünün tarihsel gelişimi, mukayeseli hukukta A.B.D., Fransa ve İngiltere'nin ilgili düzenlemeleri incelenmiştir. Müteakip bölümde, ilgili Madde 18/II'nin kavramsal değerlendirilmesi yapılmış ve karine niteliğine vurgu yapılmıştır. Ayrıca fikri mülkiyet hukuku alanındaki Patent ve Endüstriyel Tasarım Hukuku gibi diğer düzenlemelerle karşılaştırması yapılmıştır. Tezin son bölümünde, somut olaylardan örnekler sunulmak suretiyle işçi ve işveren arasındaki menfaat çekişmeleri tespit edilmeye çalışılmış ve çözüm önerileri sunulmuştur. Burada ayrıca tüzel kişiliğin sona ermesi ve işletmenin devri halinde eser üzerindeki hakların durumu tartışılarak konu aydınlatılmaya çalışılmıştır.

In contemporary globe, it is a fact that employees are more vulnerable against preponderant employers, despite the fact that their rights are protected by law. Therefore, it is really important for the employees to be aware of their legal rights.This thesis' aim is to analyze and evaluate ?the employer?s entitlement as right holder on work of art?, as it is regulated in the Article No. 18/II of the Turkish Law No. 5846 on Intellectual and Artistic Works. Hence, in the first of the three chapters, the concepts ?work of art?, ?ownership?, the legal transactions on the work of art and the transmission of work of art by descent are defined and thereafter the Article 18/II is analyzed through its historical development as well as in comparison with the related law of USA, France and UK. In the following Chapter, there is a conceptual assessment of the Article No. 18/II, and emphasize is made on the presumption qualification of the same. Further more, the comparative analysis of this specific Article is made with the other Turkish Intellectual Property Regulations, such as Patent and Industrial Design Law. Finally, in the last chapter of this thesis, concrete cases are used to determine the conflict of interests between employers and employees and possible solutions are proposed. Furthermore, the consequences of liquidation and assignment of the related enterprises on the rights on a work of art are also evaluated and tried to be clarified.