Toplu iş sözleşmesinin kişi bakımından uygulama alanı

Abstract

Toplu iş sözleşmesinin normatif hükümleri iş sözleşmesinin yapılmasına içeriğine ve sona ermesine ilişkin hükümlerden oluşur. Bu hükümler, sözleşmenin kişi bakımından uygulama alanındaki işçilerin tümünün çalışma koşullarını etkilemektedir ve işveren çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesine ilişkin toplu iş sözleşmesi hükümlerini taraf sendikaya üye olma, başka bir sendikaya üye olma ya da hiçbir sendikaya üye olmama bakımından ayrım yapmaksızın tüm işçilere uygulamakla yükümlüdür. Ancak, toplu iş sözleşmesinde yer alan ücret, prim, ikramiye ve paraya ilişkin sosyal yardım konularındaki hükümler ise sözleşmenin kapsamında bulunan tüm işçilere değil Kanunda öngörülmüş yararlanma koşullarını sağlayan işçilere uygulanacaktır. Toplu iş sözleşmesinden kimlerin yararlanabileceği 7 Kasım 2012 tarih ve 28460 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununda düzenlenmiştir. Kanuna göre, taraf sendikaya üye işçiler ile taraf sendikaya üye olmamakla birlikte dayanışma aidatı ödeyen işçiler toplu iş sözleşmesinden yararlanabilirler. Ayrıca Kanunda işveren vekillerinin, işvereni temsilen toplu görüşmeye katılanların ve grev esnasında işyerinde çalışanların toplu iş sözleşmesinden yararlanamayacağı da düzenlenmiştir. Tezimizde, toplu iş sözleşmesinin kişi bakımından uygulama alanına giren işçilerin kimler olduğu ve bu işçilerin toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmek için taşıması gereken koşullar eski ve yeni Kanun metinleri karşılaştırılarak, doktrindeki görüşlerden ve Yargıtay kararlarından da faydalanılarak incelenmeye çalışılmıştır.

Normative clauses of collective labor agreements contain provisions on the conclusion, content and expiration of a contract of employment. Those clauses affect working conditions of all labors in scope of application of collective labor agreement and employer shall apply clauses about working conditions or termination of employment to all the labors without discriminate members of a trade union and those who are not, or those who are members of another trade union. However, clauses about wages, bonuses, premiums and money-related social benefits will apply only the ones who fulfill the requirements envisioned in Act not all the labors in scope of application of collective labor agreement. The ones who will be benefited from the collective labor agreement regulated in The Act of Trade Unions and Collective Agreement numbered 6356 was published in the Official Gazette numbered 28460 on 7 November 2012 and has come into force. According to the Act, the members of a worker trade union which is a party to a collective labor agreement and labors who pay monthly solidarity dues to the trade union shall benefit from that agreement. In addition, employer's representatives within the meaning of this Act, those who participate in the collective labor agreement negotiations in the name of the employer and the labors who have worked in the workplace during the strike shall not be benefitted from the collective labor agreement according to the Act. In our thesis, the scope of application of collective agreement and the ones who benefit from agreement has been examined through comparing old and new Acts, benefitting from the opinions of the doctrine and Supreme Court decisions.