Okul öncesi çocuklarda dış mekân erişiminin sınıf içi davranışlara etkileri üzerine bir vaka çalışması

Abstract

Çocuklarda 0-6 yaş aralığı öğrenme ve gelişimin en hızlı oluştuğu dönemdir. Temel beceri ve özelliklerin büyük bir bölümü bu yaşlarda kazanılmaktadır. Bu nedenle okul öncesi eğitim çocukların ileriki hayatlarını da şekillendirmektedir. Doğru ve kaliteli eğitimin sadece sınıf içinde olmadığı, diğer eğitim bileşenleri ile desteklenmesi gerektiği bilinmektedir. Bunların başında mekân özellikleri ve aktiviteler gelmektedir. Eğitim yapılarında hem iç mekân hem de dış mekân bir bütün olarak görülmektedir. Yapılan araştırmalar okul öncesi çevrelerin tasarımının; çocukların sosyal, psikolojik ve davranışsal gelişimi üzerinde önemli bir role sahip olduğunu göstermektedir. Buna bağlı olarak öğrenme çevrelerinin tasarımı, dış mekân erişimi ve öğrenmeye etkileri sıkça tartışılan bir konudur. Gelişmiş ülke örneklerinde anaokulu ve kreşlerin fiziksel özellikleri, tasarım standartları ile güvence altına alınmıştır. Türkiye'de ise son yıllarda yapılmakta olan eğitim reformları ve iyileştirmeler ile okul öncesi eğitime verilen önemin arttığı gözlemlenmektedir. Ancak hala okul öncesi çevre ve okul çevrelerinin tasarlanma aşamasında politika belirleme ve uygulama noktasında eksiklikler bulunmaktadır. Mevcut eksiklikler gerek devlet gerekse özel kurumlarda görülmektedir. Bu eksikliklerin tamamlanması ve doğru tasarlanmış okul çevresinin katkısıyla genç nüfusun doğru ve kaliteli eğitilmesi önemlidir. Çalışmanın amacı da, bu alanda oluşmuş olan literatüre, Türkiye İstanbul ilinde bir anaokulu ile yapılan vaka çalışmasını sunarak katkıda bulunmaktır. Seçilen vaka okulda, bahçeye erişimi doğrudan olan (zemin kat) ve olmayan (1.kat) sınıflardaki öğrencilerin, açık alan ve sınıf içi davranışları sistematik olarak gözlemlenerek davranış haritaları oluşturulmuştur. Öğretmen ve yöneticilerle, yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Bahçeye doğrudan erişimi olan sınıflarda okuyan çocukların 1) bahçeyi daha sık ve kesintisiz kullandığı 2) ders içi katılımlarının bahçeye doğrudan erişimi olmayan sınıflarda okuyan çocuklara göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Her iki tip sınıfta da açık alan erişimi sonrası olumlu sınıf içi davranışları gözlemlenmiştir.

The period between the 0 and 6 ages is the fastest learning and development of the children. Large part of the basic skills and abilities obtained in these years. Therefore preschool education shapes the future lives of children. It is known that the education is not limited to the classroom, but should be supported with other educational components including outdoors. The research on design of the preschool environment shows that it plays an important role in social, psychological and behavioral development of children. In developed countries, physical, spatial and design principles of kindergarten and nursery are subject to some certain policies.Turkey has recently been trying to catch up on pre-school environments by implementing new policies through education reforms. Yet, these reforms do not extend to the design stages of pre-school environment, conditions and practices. A case study was conducted in a pre-school in Istanbul, Turkey with well established indoor and outdoors. Behavior maps were collected from classrooms with and without direct access to outdoors. Semi structured interviews were conducted with teachers and administrators. Students from classroom with direct access to outdoors were observed to be 1) using outdoors more efficiently and frequently 2) have higher in class participation rates than those from classroom without direct access. In both classrooms students demonstrated positive in class behaviors right after thier exposure to nature.