Kentsel dönüşümün özel hukuk alanında getirdiği sorunlar

Abstract

1950'li yıllardan sonra kırdan kente hızlı bir şekilde göç yaşanmasının sonucunda plansız bir kentleşme meydana gelmiştir. Zira alt yapısı oluşturulmadan, herhangi bir riske karşı koruması ve imar planları olmaksızın kırdan kente göç eden insanların barınma ihtiyaçlarını karşılayabilmek adına rastgele ve gelişigüzel oluşturulan ve günümüzde `gecekondu` diye adlandırılan yapılar günümüzün en büyük sorunu haline gelmiştir. Çarpık kentleşmenin doğurduğu bu sorunlar, sadece barınma ile sınırlı kalmamış; beraberinde birçok ekonomik, sosyal ve kültürel sorunları da getirmiştir. Ayrıca ülkemiz deprem kuşağı bölgesinde yer almaktadır. Yaşanan can ve mal kayıplarının en aza indirilmesi ise, çöküntü alanlarının dönüştürülmesi veya yeniden kazanımı ile mümkündür. Bu çalışmada, kentsel dönüşümün tanımlamasına yer verildikten sonra, kentsel dönüşüm uygulamalarında ortaya çıkabilecek hukuki sorunlar incelenmiştir. Bilhâssa, 6306 sayılı `Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun` hükümleri ele alınmış olup, söz konusu kanunun eksik yönleri eleştirilmiştir.

Unplanned urbanisation emerged from the accelerated migration from rural to urban areas after the 1950s. Named `shanties or shacks`, settlements of improvised housing made with no infrastructure in the absence of a master plan or protection against risks, often lacking basic necessities and built only to satisfy housing needs and requirements of rural-to-urban migrants have become a major issue today. Problems arising out of and connected to unplanned and irregular urbanisation are not limited to housing only, as they bring along many other economic, social and cultural issues. In addition to them, our country is seated on a seismic belt. Loss of life and property can be minimised only if collapse areas are transformed or recovered. This study defines urban transformation and scrutinises legal consequences in the aftermath of urban transformation. Provisions of Law No. 6306 on Transformation of Areas Under Disaster Risks have been discussed exclusively, and weaknesses of the law has been discussed.