Gözetleme Kulesi`nden Mustang`e: `Kadınlar Araf`ta!`: Türkiye sinemasında oluşan dişil dil

Abstract

Bu tezde son dönem Türkiye sinemasında yakın dönem ataerkilliği ile kadının temsili konusu işlenmiştir. Lisansını ve Yüksek Lisansını Sinema ve Televizyon alanında yapmış bir kadın olarak, ülkemizdeki kadın temsili sorununa ilgim beni bu tezi yazmaya teşvik etti. Bu çalışmanın amacı, sinemamıza hâkim eril dile son dönemde kadın yönetmenler tarafından alternatif bir dişil dil getirilmiş olduğunu belirtmektir. Sınırlılığım Araf (Yeşim Ustaoğlu, 2012), Gözetleme Kulesi (Pelin Esmer, 2012) ve Mustang (Deniz Gamze Ergüven, 2015) filmleridir. Yöntemim ise literatür taraması, film izleme ve film analizi olmuştur. Tezin birinci bölümünde ataerkillik kavramı Engels'in aile ve topluma bakış açısı üzerinden açıklanmıştır. Birinci bölümün devamında özet olarak ataerkilliğin geçirdiği dönüşüme, kadının değişen konumuna ve kısaca Türk sinemasında kadının temsiline yer verilmiştir. İkinci bölümde ise seçilen üç film analiz edilerek yönetmenlerin oluşturdukları dişil dil irdelenmiştir. Tüm bu analizler ve çalışmanın sonucunda anlaşılmıştır ki, kadını gerçekçi bir biçimde yine kadınlar temsil edebilir ve ancak bu şekilde sinemaya hâkim eril dile alternatif bir dişil ses duyulabilir. Lâkin Mustang filminin analizi sonucu anlaşıldığı üzere, bunu başarmak için yalnızca kadının kadını anlatmış olması yeterli değildir. Kadın, kadını ancak Araf ve Gözetleme Kulesi filmlerindeki gibi eril dilin hegemonyasından arınarak anlattığında yüzyıllardır süregelen bu gerçekdışı temsilden dışarıya çıkarabilir.

In this thesis, I have analyzed the representation of woman and patriarchy in the contemporary Turkish cinema. As a woman who has studied Cinema and Television, my personal interest in the problematic representation of woman in Turkey has led me to write this thesis. The purpose of this work is to reflec tthat recently the Turkish women directors have created an alternative female language against the male domination over Turkish cinema. The limitation for this study is these films: Araf (Yeşim Ustaoğlu, 2012), Gözetleme Kulesi (Pelin Esmer, 2012) and Mustang (Deniz Gamze Ergüven, 2015). The method is going to be literature view, watching films and film analysis. In the beginning of the first chapter of the thesis, patriarchy is discussed from Engels' point of view about family and society. After this brief information, I have written about the transformation of patriarchal structure and the representation of woman in Turkish cinema. In chapter two, I have deeply analyzed the selected three films and the female language the directors of these three films have created. After all this reseach and analysis, it is obvious that the ones who can represent woman morerealistic are the women directors who are able to create their own language as an alternative to the male dominance in cinema. Yet, as it can be seen in the analysis of Mustang, it is not enough just to be a woman to be able to create an alternative language. Women can rescue women from the unreal representation of them, only by purifying their cinematic language from the hegemony of the male dominance.