I. Ulusal Mimarlık dönemine ait yapıların deneysel ve sayısal olarak incelenmesi
- Global styles
- Apa
- Bibtex
- Chicago Fullnote
- Help
Abstract
I. Ulusal Mimarlık Dönemi 1908-1930 yılları arası olarak belirtilmiştir. Bu dönem Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemi ile Cumhuriyet'in kuruluşunun ilk yıllarını kapsamaktadır. Bu dönemde teknik elemanların, özellikle kamu binalarının inşa edilmesi için yurt dışında eğitim almaları istenmiştir. Dönemin önemli mimarlarından olan Kemalettin Bey ve Vedat Tek de eğitim için Avrupa'ya gitmişlerdir. Çalışmaya konu olan beş binadan Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi ve Sultan Selim Kız Meslek Lisesi binalarının mimarı Kemalettin Bey'dir; diğer üç binanın tasarımının hangi mimarlar tarafından yapıldığı ile ilgili kesin bir bilgiye ulaşılamamıştır. Dönemin yapılarında görülen tipik özelliklerin, geniş saçaklar ve pencereler, köşe kuleleri, yükseltilmiş girişler olduğu söylenebilir. Bu çalışmada I. Ulusal Mimarlık Dönemi'ne ait beş adet yığma binanın; Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi, İstanbul Üniversitesi MSB Binası, Gelenbevi Anadolu Lisesi, Gazi İlköğretim Okulu ve Sultan Selim Kız Meslek Lisesi binalarının taşıyıcı sistem malzeme özellikleri belirlenerek sayısal analizleri yapılmıştır. Yapıların taşıyıcı sistemi olan kargir elemanların malzeme özelliklerini belirlemek amacı ile yerinde kayma deneyi; laboratuvar ortamında ise basınç ve birim hacim ağırlık deneyleri yapılmıştır. Bu sonuçlar değerlendirildikten sonra sayısal analiz yapılmıştır. Yapıların sayısal analizi üç farklı hesap yöntemi ile SAP2000 analiz programı ile modal analiz, Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi ve yine Eşdeğer Deprem Yükü Yöntemi ile birlikte burulma hesapları yapılmıştır. Sayısal hesapların yanı sıra Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik'te yer alan yeni yığma yapıların sağlaması gereken konstrüktif kuralların söz konusu yapılarda sağlanıp sağlanmadığı incelenmiştir. Tarihi yapılar bu yönetmelik kapsamı dışında olduğu için bu şartların sağlanması beklenmemektedir ancak kuralların bir kısmının sağlandığı görülmektedir. İncelenen yapılardan elde edilen sonuçlara göre, Gazi İlköğretim Okulu dışındaki binalar için deneysel olarak elde edilen ortalama kayma dayanım indeksi değerleri, analiz sonucu elde edilen ortalama kayma dayanım değerlerinden daha büyüktür. Ancak yapıların ortak noktası olan geniş pencerelere sahip olmaları, yapılan analizlerde bu açıklıkların bulundukları yerde hasar mekanizmalarının oluşmasına neden olmaktadır. SAP2000 analiz programı aracılığı ile yapılan duvar kayma gerilmeleri kontrolünde kapı-pencere gibi açıklıkların olduğu bölgelerde gerilme yığılmaları oluştuğu gözlenmektedir.Bu çalışma ile Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi'ne ait beş yığma yapı incelenerek bu dönemde inşa edilen yığma yapıların mimari ve yapısal olarak özellikleri ile ilgili sonuçlar elde edilmiştir. First National Architecture Period lasted between 1908 to 1930. Final stage of the Ottoman Empire and establishment time of Republic of Turkey are in the First National Architecture Period. There was a period for technical people to study abroad. They designed the buildings which were constructed in this period. These buildings are usually public buildings. Kemalettin Bey and Vedat Tek who were the most famous architects in this period, went to Europe for higher education. Çapa Anatolian Teacher High School and Sultan Selim Vocational School for Girls buildings which are evaluated in this study are built by Architect Kemalettin Bey. Designers of the other three masonry buildings in this study are not known. Wide eaves and windows, corner tower, heightened entrances are the typical geometric properties of the masonry structures built in this period.In this study, numerical analysis were done determining material properties of the load-bearing system of Çapa Anatolian Teacher High School, Istanbul University MSB Building, Gelenbevi Anatolian High School, Gazi Elementary School and Sultan Selim Vocational School for Girls buildings which are built in the First National Architecture Period. In-situ shear strength tests, pressure and density tests were done in order to determine the mechanical properties of the masonry elements. Numerical analysis was carried out with three methods thereby using the test results. Shear stresses on masonry walls were calculated with modal analysis using SAP2000 programme, equivalent seismic load method. It was also calculated based on torsion. Besides the numerical calculations, constructive rules for masonry structures which take part in Turkish Earthquake Regulations are checked for buildings investigated in this study. Principally, historical structures are not in Turkish Earthquake Regulations, but there is no regulation for historical structures in Turkey, Turkish Earthquake Regulations is taken into the consideration to observe the earthquake behavior of these buildings.According to the results obtained from the analysis of the buildings in this study, except Gazi Elementary School building, all the buildings are carrying earthquake loads. However cause of having wide door and window spaces, damage mechanisms occurred around the spaces. It is observed that local stress concentrations come into existence on the wall during the shear stress control on the masonry walls analyzing with SAP2000 programme.Architectural and structural properties of masonry buildings which were built in the First National Architecture Period are presented with this study by reviewing five masonry buildings.
Collections