Andonyan Ermeni Katolik Ruhban Manastır Mektebi koruma sorunları

Abstract

İstanbul Ortaköy'de yer alan Hicri 10 Safer 1275 (19 Eylül 1858) tarihli vakfiyeye sahip ve Andonyan Vank Ermeni Mektebi olarak bilinen yapı bu çalışmada konu edilmektedir. Yapının tarihine ve fiziki yapısına ait araştırmalarla, yerel dokusunu büyük oranda yitirmiş olan Ortaköy semtinin önemli mimari değerlerinden biri olan bu yapının, gelecek nesillere aktarılmasını sağlayacak bilgileri arşivlemek ve koruma-onarım yöntemlerini belirlemek amaçlanmıştır.Birinci bölümde, çalışma konusunun bulunduğu Ortaköy'ün tarihi ve güncel durumundan ve ortaya konacak çalışmanın amaçlarından kısaca bahsedilmekte, çalışmanın yürütülmesi esnasında çeşitli aşamalarda kullanılan yöntemler anlatılmaktadır.İkinci bölümde, çalışma alanının geniş sınırları olarak belirlenen Boğaziçi'ne ait fiziksel yapıya dair bilgiler toplanmış, bölgenin tarih boyunca sosyal gelişimi irdelenmiştir. Boğaziçi genelinden Ortaköy semtine odaklanılmış, semtin geçmişine, mimari mirasına, değişen yaşam tarzlarına dair araştırmalar yapılmıştır. Ortaköy'de sürekli değişiklik gösteren yaşam tarzının yapılar ve mekânlar üzerindeki etkileri ve koruma yaklaşımları da araştırmaya katılmıştır.Üçüncü bölümde, çalışmanın ana konusunu oluşturan yapının uzun yıllar Katolik Ermeni Cemaati tarafından kullanılmış olması nedeniyle Ermenilerin İstanbul'daki varlıklarına dair bilgiler toplanmıştır.Dördüncü bölümde, yapının bir eğitim kurumu olarak tescil edilmiş olması sebebiyle, İstanbul'daki Ermeniler ve eğitim faaliyetleri ele alınmış ve Ermeni okulları üzerine yapılan çalışmalar araştırmaya katılmıştır.Beşinci bölümde, yapının tarihi ve güncel durumu araştırılmıştır. Yapıya ait ulaşılabilinen belgeler çalışma bünyesinde toplanmış ve güncel durum belgelenmiştir. Tüm yapıya dair çizimler yapılmış ve fotoğraflar çekilmiş, belgelemelerden ve yapıdan edinilen izlenimlerden yola çıkılarak hasarlar, hasara neden olan etkenler ve muhdes elemanlar tespit edilmiştir.Ancak günümüzde İstanbul'daki Katolik Ermeni Cemaatinin eğitim faaliyetlerinin ve nüfusunun sınırlı olmasının getirdiği zorluk nedeniyle İstanbul'daki benzer nitelikli diğer yapılarla bir karşılaştırmaya gidilememiş, Mektep, tek yapı ölçeğinde değerlendirilmiştirBu bölümde rölövedeki bulgular doğrultusunda yapının ihtiyaç duyduğu müdahaleler değerlendirilmiştir. Güncel kullanıcı istekleri, yapının ihtiyaçları ve restorasyon felsefesi ile ters düşmüyorsa projeye dahil edilmiştir, ancak proje yaklaşımı yalnızca güncel kullanıcı ile sınırlı kalmamıştır.

The subject of this thesis is the structure known as Andonyan Vank Armenian School, having the endowment documents dating back to 10 Safer 1275 on hijri calendar (September 19th, 1858). The purpose of the thesis is to document this historically significant structure and determine the conservation methods for the edifice in the district of Ortaköy which has by now lost most of its historical texture.First chapter describes briefly the purpose and methods to be applied to the work involving the thesis, and gives information on the historical setting and the current conditions of the district of Ortaköy. Second chapter records the information found on the broader borders of the thesis being the Bosphorus area, such as the physical aspects and sociological changes in the area throughout history. The district of Ortaköy has been then focused on, reguarding the history of the disctrict, changing architectural heritage and lifestyles. The ever changing lifestyle of Ortaköy and its effect on structures and living spaces were inspected and integrated into the research.Third chapter focuses on the Armenian heritage in İstanbul due to the fact that the structure which is the subject of the thesis has been used by the Catholic Armenian Community for a long period of time.Fourth chapter focuses on the Armenian education activities in İstanbul and research on Armenian schools due to the fact that the structure has been registered as an educational building.Fifth chapter focuses on the historical research on the structure itself and its current condition. All available documents have been brought together and the current physical conditions of the structure have been fully documented, photographically and via architectural survey drawings. These documents have then been utilized in documenting and defining the damages, causes of damages on the structure and late additions.However due to the limited number of Armenian population and the limits on the Armenian education activities, an analogical comparison between the said building and other similar structures has not been possible. Therefore the school has been evaluated as a unique structure.In light of the findings during the survey research, necessary interventions for the rehabilitation of the structure. User requirements and the needs of the structure have been incorporated in the project unless they conflict with conservation principles; however the approach has been limited to current usage ideas.