Yıldız Sarayı (Yıldız Teknik Üniversitesi) bahçesindeki çeşmeler: Belgeleme ve koruma önerileri

Abstract

Yıldız Teknik Üniversitesi Yıldız Yerleşkesi bahçesinde bulunan 18 tarihi çeşme çevresel koşullar, uygun olmayan onarım ve kullanımdan kaynaklanan belirli bozulmalara uğramıştır. Ayrıca çeşme yerlerinin, parçalarının değiştirilmesi gibi müdahaleler neticesinde çoğunun özgünlükleri de bozulmuştur. Söz konusu çeşmelerin belgelenmesi ve koruma önerilerinin getirilmesinin hedeflendiği bu yüksek lisans tezinin birinci bölümünde çalışmanın amacı, kapsamı ve yöntemi açıklanmıştır. İkinci bölümde, Yıldız Teknik Üniversitesi'nin bir kısmını kullandığı Yıldız Sarayı ele alınmış, sarayın tarihsel gelişimi ve genel yerleşim düzeni aktarılmıştır. Üçüncü bölümde saraya gelen su hatları, dördüncü bölümde saray bahçesinde bulunan çeşmeler ve musluklar incelenmiştir.Beşinci bölümde öncelikle, koruma çalışmalarının ilk basamağı olarak gerçekleştirilen tarihsel araştırmaya yer verilmiştir. Bu kapsamda söz konusu çeşmelerin geçmişine dair ulaşılan bilgiler aktarılmıştır. Belgeleme çalışmalarını da içeren bu bölümde, her çeşmenin bilgilerini, fotoğraflarını ve rölövelerini içeren envanter çalışması, çeşmelerin malzeme ve hasar analizlerinin üzerine işlendiği analitik rölöveler bulunmaktadır. Ayrıca, çeşmelerin sabitlendiği duvarlarda kullanılan harçlar, tuğlalar ve çeşme yüzeylerindeki birikimlerden alınan örneklerin tabi tutulduğu basit kimyasal testlerin sonuçları aktarılmıştır. Bu bölümün sonunda, yapılan araştırmaların sonuçları doğrultusunda koruma önerileri getirilmiştir.Son bölüm olan altıncı bölümde ise, tüm çalışmanın genel bir değerlendirmesi yapılmış ve çeşmelerin gelecekteki kullanımına ilişkin bazı önerilerde bulunulmuştur.

There are 18 historic fountains standing in the garden of Yıldız Campus of Yıldız Technical University, which have certain degrees of deterioration originated from environmental factors, incompatible repairs and improper utilization. Moreover, because their original locations were changed and some of their constituents were substituted, most of them had lost their particular characteristics. In the first chapter of this dissertation, aiming to document and develop a preservation proposal for the aforementioned fountains, purpose, scope and methods of the study were described. Yıldız Palace -the settlement where Yıldız Technical University is situated- was subjected in the second chapter in terms of its brief history and layout plan. In the third chapter water supply systems of the palace, and in the fourth chapter fountains located in the palace garden and their faucets were investigated.In the fifth chapter, historical investigations which were realized as the starting point of the preservation studies were given primarily. In this context, past information about the fountains that the study focused on were pointed out. In this chapter, which also included the documentation work, inventory of each fountain containing their information, photographs and measured drawings, and analytic drawings indicating their material and deterioration analysis were presented. Also, results of simple chemical tests, which were carried out on samples obtained from the surface deposits of the fountains, and from the mortars, bricks of the walls the fountains fixed, were presented. At the end of this chapter, a conservation proposal was submitted according to the results of these investigations.In chapter six, being the final chapter, a general evaluation of the whole study was realized and certain suggestions about future use of the fountains were stated.