AB-Türkiye ilişkilerinde çifte standartların ve `özel` adaylık statüsünün anatomisi: Farklılıkta birleşememe

Abstract

Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) üyelik serüveni yarım yüzyıllık süreci aşmıştır. Ortaklık ile başlayan ilişkiler, üyeliğe ehil olmaya kadar ilerlemiş, 42 yıl gibi uzun bir süreden sonra nihayetinde Türkiye üyelik için müzakere edilebilir bir konuma ulaşmıştır. Müzakerelerin başlaması ise mutlu sona yakınlaşmayı değil, dondurulan ve ilerlenemeyen süreçte daha zorlu mücadelelerin başlangıç temellerini oluşturmuştur.Uluslararası İlişkilerde sadece bölgesel değil, küresel düzeyde de Türkiye'nin AB üyeliği en çok tartışılan konular arasındadır. Konunun küresel düzeydeki önemine atfen, bu tez çalışması inşa edilmeye çalışılan AB örgütlenmesinde ve genişlemesinde Türkiye'nin konumunu incelemektedir. AB genişleme dinamiklerinin Türkiye ile uyumu ve zıtlıklarını bazı üye ülkelerle karşılaştırılmalı açılardan değerlendirilen bu çalışmada; süreçte üyelik için alışılagelmiş biçimde konumlandırılmayan Türkiye tablosu çizilmeye çalışılmıştır.Ekonomik ve siyasi kriterler, Avrupalılık, kültürel ve tarihsel yaklaşımlar, hazmedebilme vb. gibi daha sayılabilecek birçok etmen Türkiye'nin üyelik sürecinde bütünsel açıdan rol oynamakta ve süreçte Türkiye diğer üye ülkelerden farklılaşmaktadır. Bu çalışmada, süreçte farklı konumlandırılan Türkiye'nin üyelik sorunu ve nedenleri incelenmeye çalışılmıştır.

The adventure of Turkey?s European Union (EU) membership has been lingering for almost half a century. The relationship that began with association progressed until eligibility for membership, and after 42 years long process eventually, finally, Turkey?s position has reached to negotiations for membership. The onset of the negotiations was not approaching Turkey to happy end, but on the contrary it was the formation of more challenges considering the frozen and unprogressed negotiations.Turkey?s membership issue is among one of the most hotly debated topics in International Relations, not only regionally but also globally. As an attribution to the global importance of this topic, this master thesis scrutinizes Turkey?s position in the process of organizing and expanding the EU. This thesis, which evaluates the accordance and the disharmony of Turkey regarding EU widening dynamics through a comparative angle with some member states, tries to draw a picture of Turkey that is not positioned in the classical form of membership during the process.Economic and political criteria, being European, cultural and historical approaches, absorption of EU etc. and many other conditions play a crucial role for Turkey?s membership process in a holistic perspective, which also differentiates Turkey from other member states. In this thesis the differentiated position of Turkey?s membership and its reasons are tried to be analyzed.