İş kazası ve meslek hastalıklarının İş Hukuku bakımından sonuçları

Abstract

İş kazaları ve meslek hastalıkları konusu, geçmişten günümüze tüm dünyada büyük bir hukuki, ekonomik ve sosyal sorun olarak varlığını sürdürmektedir. Öyle ki her geçen yıl görülme sıklığı artan iş kazası ve meslek hastalıkları, hem ülkemiz hem dünyada ölüm olaylarının başlıca sebeplerinden birini oluşturmaktadır. SGK verilerine göre ülkemizde 2016 yılının sonunda toplam 286.068 iş kazası ve 597 meslek hastalığı meydana gelmiştir. Dünyada ise her yıl 300 milyonun üzerinde iş kazası ve meslek hastalığının meydana geldiği ve bunlar sonucunda yılda yaklaşık üç milyon insanın hayatını kaybettiği görülmektedir. İlk çağlardan itibaren çeşitli düşünürlerin iş sağlığı ve güvenliği konusunda çalışmalarda bulunduğu bilinmekte, sanayi devrimi sonrasında bu konunun üzerinde daha da yoğunlaşıldığı anlaşılmaktadır. Ülkeler bu konuda iç hukuklarındaki düzenlemeler ile yeni adımlar atmaya çalışmakta ve hatta bir araya gelerek uluslararası örgütler eliyle söz konusu sorunu çözmeyeçaba göstermektedir. Türkiye'de iş kazaları ve meslek hastalıkları meydana gelmesinin engellenebilmesi veya en aza indirgenebilmesi gayesiyle işveren, işçi ve devlet olmak üzere tüm sosyal taraflara çeşitli yükümlülükler getiren hukuki düzenlemeler oluşturulmuştur. Bunların en sonuncusu da yürürlükteki 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'dur. Söz konusu yükümlülükler işverenler açısından özünde maliyete dayalı sebepler, işçiler açısından ise kolaya kaçma ve benzeri anlık nedenler ile ihmal edilmektedir. Bu çalışmada, iş sağlığı ve güvenliği bilincine sahip bireylerden meydana gelen bir toplum oluşmasına katkı sağlamak amacıyla, tarafların yükümlülüklerini ihmal etmesi sonucu ortaya çıkan maddi ve manevi zararların ağırlığı, emsal dosyalar üzerinden tartışılmaya çalışılmıştır.Anahtar Kelimeler: İş Kazası; Meslek Hastalığı; Gözetim Yükümlülüğü; Maddi Zarar; Manevi Zarar; Maddi Tazminat; Manevi Tazminat; Maliyet

The matter of occupational accidents and diseases remains as a major legal, economic and social problem for decades all over the world such that occupational accidents and diseases, which are increasing in frequency each year, constitute one of the main causes of deaths both in our country and in the world. According to the Turkish SSI data, the total of 268.068 occupational accidents and 597 occupational diseases occurred at the end of 2016 in our country. In the world, it is known that every year, more than 300 million occupational accidents and diseases occur and as a result of these, nearly three million people losing their lives annually. It is discovered that since the early ages, various philosophers have been working on occupational health and safety, and it is understood that after the industrial revolution people focused on the issue more. In this regard, countries are trying to take new steps with the regulations in domestic law and even try to solve the problem via the assistance of international organizations by coming together. In Turkey, for the purpose of being able to prevent or minimize occupational accidents and diseases, legislative regulations have been made that bring various obligations to all social parties, including employers, employees and the state. The Occupational Health and Safety Act No. 6331 is the last one of these regulations. Above mentioned obligations are neglected by employers, mainly due to financial reasons and also neglected by employees, due to taking the easy way out and similar reasons. Which is why, in this study, it is tried to emphasize that neglecting the obligations ofthe parties will result in much heavier consequences both in pecuniary and non-pecuniary termsby comparison of precedents, and a society that is aware of this fact, in other words, individualswho have the consciousness of occupational health and safety should be created.Key Words: Occupational Accident; Occupational Disease, Obligation of Protection; Pecuniary Damage; Non-pecuniary Damage; Pecuniary Compensation; Non-pecuniary Compensation; Burden