Temettuat defterlerine göre Balya kazası Şamlı, Ilıca,Danişmend, Evciler, Akbaş ve Koyuneri köylerinin sosyo-ekonomik yapısı

Abstract

Temettuat Defterleri, XIX. yüzyıl Osmanlı sosyal ve ekonomik tarihine ışık tutan önemli kaynaklardır. Temettuat Defterleri, kişilerin servet, gelir ve vergi miktarlarının yanı sıra hane reislerinin fiziksel özelliklerini, mesleklerini ve sahip oldukları erkek çocukların sayısını gösteren ayrıntılı sayım kayıtlarıdır. Bu çalışmada XIX. yüzyıl ortalarında Balya kazasının Şamlı, Ilıca, Danişmend, Evciler, Akbaş, Koyuneri köyleri, Temettuat Defterlerine göre ele alınarak dönemin sosyo-ekonomik çerçevesi belirlenmeye çalışılmıştır.Temettuat kayıtları ayrı ayrı defterler halinde bulunmaktadır. Bu çalışma Balya Kazası'na bağlı Şamlı, Ilıca, Danişmend, Evciler, Akbaş ve Koyuneri köylerinin H. 1256/ M. 1840 yılına ait beş adet defterinin kayıtlarını ve değerlendirmesini içermektedir. Aynı zamanda yöre hakkındaki malûmata da yer verilmiştir.Çalışma daha çok belgeye yöneliktir. Belgelerin tafsilatlı bilgiler içermesi bulgulara yönelimi gerekli kılmıştır. Buradan hareketle değerlendirmeler derinleştirilmemiştir.Metnin temeli dört ana bölüm etrafında şekillenmektedir. Bu bölümlerin birincisinde incelenen yöre hakkında genel bir değerlendirme üzerinde durularak bölgenin fiziki ve idari yapısı hakkında bilgi verilmektedir. İkinci bölümde Temettuat kayıtlarından elde edilen bulgulara örnek teşkil edecek hane reisleri hakkında bilgiler yer almaktadır. Bu bilgiler hane reisinin adı, baba adı, fiziksel özellikleri, aile isimleri, lakapları, meslekleri ve yaşlarıdır. Ayrıca yaklaşık nüfus oranları istatistiksel olarak ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise ekonomik faaliyetler yani arazi kullanımı, gayr-i menkul miktarları, zeytincilik ve hayvancılık ele alınmıştır. Son bölümde ise hane reislerine ait toplam servet, gelir ve vergi miktarları hakkında değerlendirmelere yer verilmiştir. Bu bağlamda XIX. yüzyılda Balya Kazası'nın belirli köylerinin sosyo-ekonomik yapısı değerlendirilmiş ve böylece Temettuat Defterleri'nin sosyal tarih araştırmalarına zengin bir kaynak teşkil ettiği ortaya konulmaya çalışılmıştır.

Temettuat Registers are significant sources elucidating 19th century Ottoman social and economic history. Temettuat Registers are detailed enumeration records demonstrating householders? physical appearances, occupations and the number of male children in addition to individuals? fortunes, incomes and taxes. In this study, it is attempted to determine the socio-economic framework of the period dealing with the settlements Şamlı, Ilıca, Danişmend, Evciler, Akbaş and Koyuneri in the sub-province of Balya in the middle of 19th century.Temettuat records exist as separate books. This study includes the settlements? ? Şamlı, Ilıca, Danişmend, Evciler, Akbaş and Koyuneri in the sub-province of Balya- registers of five books belonging to the year (of the Hegira, 1256) 1840 and their assessment. At the same time, information about the region is given.This study is more oriented towards the documents. Records? including detailed information necessitates the tendency towards the findings. On the basis of this, assessments are not deepened.The base of the text is formed of four main sections. In the first section, information about the physical and administrative structure of the region is given by remarking on a general evaluation about the district under investigation. In the second part, there takes part information about householders exemplifying the findings obtained from Temettuat Registers. This information embraces householders? names, father names, physical appearances, sobriquets, occupations and ages. Also the approximate population is examined statistically. As for the third part, economic activities such as land usage, property amounts, the raise of olives and stock raising are discussed. In the last part, there is given place to the assessment about total fortune, income and tax amounts belonging to the householders. In this context, the socio-economic structure of the particular settlements in Balya in 19th century is assessed and the fact that the Temettuat registers constitute an abundant source for social history research is thus endeavoured.